در ادامه مبحث بررسی درد های زانو و آسیب های رباط صلیبی در مجله اینترنتی زندگی سالم به بررسی درمان این آسیب ها می پردازیم.
به طورکلی درمان رباط صلیبی قدامی به دو صورت غیرجراحی یا جراحی است.
فیزیوتراپی در هر دو روش غیرجراحی و جراحی )گاهی حتی قبل از عمل جراحی( جهت تسریع و افزایش کیفیت روند درمانی مؤثر است.
مهمترین اهداف فیزیوتراپی عبارتنداز:
کاهش درد، التهاب و تورم
افزایش دامنه حرکتی مفصل
تقویت عضلات با توجه به درجات آسیب
آموزش تمرینات حس عمقی
آموزش تمرینات زنجیره حرکتی بسته
افزایش تعادل و عملکرد فرد
برگشت سریع تر فرد به فعالیتهای روزمره یا ورزش حرفه ای
درمان آسیب درجه ۱
در ابتدا از روشهایی جهت کاهش التهاب، درد و تورم استفاده میشود (مثلا استفاده از یخ)
به تدریج تمرینات دامنه حرکتی مفصل زانو با توجه به درد انجام میگردد
سپس تمرینات تعادلی و عملکردی شروع میشوند
در نهایت تمرینات تقویت عضلات انجام میگیرد
هدف اصلی در این مسیر کاهش التهاب و ترمیم مجدد بافت آسیب دیده همراه با افزایش دامنه حرکتی، بهبود تعادل و تقویت عضلات جهت پیشگیری از آسیب مجدد است.
درمان آسیب درجه ۲
اصول درمان همانند آسیب درجه ۱ است اما به دلیل آسیب بیشتر از یک بریس جهت حفاظت از بافت آسیب دیده نیز استفاده میشود.
درمان آسیب درجه ۳
در پارگی کامل ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد.
اگر بیمار فرد مسنی باشد و رباط متقاطع جلویی پاره شده باشد، انجام عمل جراحی با توجه به سطح پایین فعالیت فرد و آرتروز زانو توصیه نمی شود.
اگر فردی جوان و فعال و یا به خصوص یک ورزشکار حرفه ای دچار پارگی کامل گردد معمولا عمل جراحی توصیه میشود.
در بیمارانی که علاوه بر رباط صلیبی قدامی، دچار پارگی رباط طرفی داخلی (MCL )نیز می شوند، معمولا به علت درد و تورم زیاد، زمان جراحی رباط متقاطع جلویی، جهت جلوگیری از فیبروز مفصلی به تاخیر می افتد.
فیبروز مفصلی یک عامل مهم کاهش دامنه حرکتی مفصل زانو است.
چنین بیمارانی به تدریج با کاهش درد، تورم، افزیش دامنه حرکتی مفصل، تقویت عضلات اطراف زانو و طبیعی شدن راه رفتن آماده عمل جراحی می شوند.
در پارگیهای کامل به دو روش جراحی صورت میگیرد:
روش ترمیمی
معمولا موفقیت آمیز نیست و نتایج خوبی به همراه ندارد.
روش بازسازی
به دو طریقه بازسازی داخل مفصلی یا خارج مفصلی انجام میشود.
در روش بازسازی رباط از یک بافت دیگر (مثلا تاندون پاتلا و یا تاندون عضلات پشت ران) استفاده میشود.
فیزیوتراپی بعد از جراحی رباط صلیبی قدامی به شما برای استحکام بخشیدن به ماهیچه های اطراف زانو و بهبود انعطاف پذیری کمک می کند.
مرحله بهبودی
فاز اول
دو هفته اول بعد از جراحی را شامل می شود و هدف در آن رسیدن به بازشدگی کامل زانو و حفظ قدرت عضلانی عضله چهار سر رانی و کاهش تورم و نیز توانایی خم کردن زانو در حد نود درجه است.
فاز دوم
هفته سوم تا پنجم بعد از عمل را شامل می شود و هدف در آن حفظ توانایی باز کردن کامل زانو و افزایش میزان خم شدن زانو به بیش از ۹۰ درجه تا رسیدن به خم شدگی کامل زانو است.
فاز سوم
هفته ششم را شامل می گردد و هدف در آن افزایش قدرت و سفتی عضلانی است و بدنبال این مرحله به آرامی به ورزش باز می گردیم.
بدون انجام تمرینات کافی در دوره بعد از جراحی، بازگشت به ورزش به زمانی معادل ۹-۶ ماه نیاز دارد.