حرکت غیر ارادی چشم که با اصطلاح لرزش چشم نیز شناخته می‌شود، نوعی بیماری است که نیستاگموس نام دارد. این مشکل می‌تواند در یک یا هر ۲ چشم دیده شود و مشکلاتی در بینایی برای فرد مبتلا به‌همراه داشته باشد.
برای اینکه بتوانیم این مشکل را تشخیص و درمان کنیم بهتر است از دکتر حرکت غیر ارادی چشم در تهران مشورت بگیریم. البته در ادامه به‌طورکامل با علائم و راه‌های درمان نیستاگموس آشنا می‌شویم. اگر شما نیز به‌دنبال یافتن اطلاعاتی درباره این بیماری هستید تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
حرکت غیر ارادی چشم چه علائمی دارد؟
نیستاگموس به‌طور کلی باعث پرش‌های چشم به‌صورت غیرارادی و ناگهانی می‌شود. حرکت چشم‌ها در این حالت می‌تواند عمودی، چرخشی، افقی یا ترکیبی از این موارد باشد. علائم اصلی آن را در موارد زیر می‌توان خلاصه کرد. با دیدن این علائم لازم است از طریق دکترتو برای دریافت نوبت دکتر حرکات غیر ارادی چشم اقدام کنید.
حرکت سریع چشم و دودئک نشانه‌ای از ابتلا به نیستاگموس است. جهت این حرکت می‌تواند نوع بیماری را مشخص کند که به شرح زیر هستند:
- نوعی از نیستاگموس چشم‌ها به‌طرفین حرکت می‌کنند که نیستاگموس افقی نام دارد.
- در نیستاگموس عمودی حرکات چشم به‌سمت بالا و پایین انجام می‌شود.
- حرکات دایره‌ای چشم نشان‌دهنده نیستاگموس چرخشی است.
علت ابتلا به این بیماری می‌تواند در به‌وجود آمدن این حرکات برای یک یا هر ۲ چشم تاثیرگذار باشد. یعنی برای هر فرد حرکات ممکن است در یک یا هر ۲ چشم اتفاق بیفتد.
دلایل ابتلا به نیستاگموس
مهم‌ترین علت این بیماری اختلالات مادرزادی بوده اما در برخی افراد نیز ممکن است به‌صورت اکتسابی رخ دهد. این بیماران باید پس از مشاهده علائم سریعا به پزشک مراجعه کنند. در صورت مشاهده هر یک از نشانه‌های زیر در خود یا اطرافیانتان از طریق این لینک https://doctoreto.com/doctors/service/abnormal-eye-movement برای مشاوره و ویزیت اقدام کنید.
- آسیب‌های مغزی مانند سکته
- مصرف بی‌رویه الکل
- برخی بیماری‌های چشمی مانند آب‌مروارید
- برخی داروهای خاص ضدعفونی‌کننده و آرام‌بخش
- کمبود ویتامین B12
- ابتلا به برخی بیماری‌های گوش
- ترومای سر
- وجود تومورهای مغزی
- ابتلا به بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی مانند مولتیپل اسکلروزیس
- نزدیک‌بینی یا دوربینی
- بروز ضعف در کنترل مغزی حرکت‌های چشمی
انواع نیستاگموس را بهتر بشناسیم
حرکت غیر ارادی چشم ناشی از عملکرد نادرست بخشی از مغز یا گوش داخلی است که وظیفه دارند موقعیت و حرکات چشم را کنترل و تنظیم کنند. درواقع دیوار بیرونی گوش داخلی نقش مهمی در حس‌کردن حرکت و موقعیت چشم دارد. این بخش‌ها ممکن است به‌صورت مادرزادی یا اکتسابی دچار مشکل شوند که بیماری‌های زیر به‌وجود می‌آید.
نیستاگموس نوزادان یا مادرزادی
درصورتی‌که نوزاد پس از تولد تا ۳ ماهگی علائمی از حرکت غیر ارادی چشم داشته باشد، به سندرم نیستاگموس نوزادان (INS) دچار است. این بیماری احتملا ارثی یا به‌دلیل بیماری‌های ژنتیکی رخ می‌دهد.
نیستاگموس مادرزادی معمولا به‌طور مستقل ایجاد می‌شود و کمتر دیده شده که نوزاد به‌دلیل ابتلا به بیماری‌های دیگر، به حرکت غیر ارادی چشم نیز دچار شود. نیستاگموس معمولا در نوزادان خفیف است.
درصورتی‌که این سندرم خفیف باشد ممکن است حتی فرد مبتلا به INS متوجه تغییر در حرکت چشم خود نشود و در این شرایط نیازی به درمان نیز ندارد. اما اگر مشکلات بینایی همراه نیستاگموس به‌وجود آمد، احتمالا با استفاده از لنز یا حتی جراحی آن بیماری را تا حدودی درمان می‌کنند.
نیستاگموس اکتسابی
افراد در هر سنی ممکن است به حرکت غیر ارادی چشم مبتلا شوند. این بیماری معمولا به‌دلیل عارضه‌های دیگر یا حوادثی که روی گوش داخلی آسیب ایجاد می‌کنند اتفاق می‌افتد.
نحوه تشخیص نیستاگموس چگونه است؟
معمولا افرادی که به تاری دید یا مشکلات بینایی مبتلا شده‌اند برای تشخیص دقیق نوع نیستاگموس به متخصص چشم مراجعه می‌کنند. دکتر حرکات غیر ارادی چشم می‌تواند با انجام یک آزمایش بیماری را تشخیص دهد.
پزشک علاوه‌بر تشخیص باید سوالاتی در رابطه با سبک زندگی، سابقه پزشکی و مشکلات بهداشتی شما نیز بپرسد تا ببیند آیا این موارد روی بیماری شما یا ایجاد مشکلات بینایی تاثیرگذارند یا خیر. همچنین موارد زیر در معاینه پزشکی انجام می‌شود.
- میزان بینایی را بسنجد تا تشخیص دهد چه مشکلی در دید به‌وجود آمده است.
- انجام تست بینایی برای تعیین قدرت لنز و تجویز لنز مناسب برای بازگرداندن میزان دید ازدست‌رفته
- با انجام تست‌هایی نحوه تمرکز و حرکت چشم‌ها را بررسی کند تا بتواند تشخیص دهد که چه مشکلی باعث ایجاد ناتوانی در کنترل و تنظیم حرکت چشم‌ها شده است.
درمان حرکت غیر ارادی چشم
برای درمان نیستاگموس ابتدا باید علت ایجاد آن که می‌تواند اختلالات مادرزادی یا بیماری‌های زمینه‌ای باشد، مشخص شود. البته سندرم نیستاگموس نوزادی را لازم نیست درمان کرد. استفاده از موارد زیر می‌تواند باعث بهبود بینایی در افراد مبتلا به حرکت غیر ارادی مادرزادی شود:
- لنز تماس
- عینک
- استفاده از ابزارهای بزرگ‌نمایی
- روشنایی بیشتر خانه
نیستاگموس در دوران کودکی احتمال دارد که بدون هیچ‌گونه درمانی کاهش یابد. البته در برخی کودکان نیز این مشکل به‌صورت خیلی جدی دیده می‌شود که در این موارد، پزشک جراحی تنوتومی را پیشنهاد می‌دهد.
این جراحی درمانی به‌دنبال ندارد اما با تغییر موقعیت ماهیچه‌های کنترل‌کننده حرکت چشم، تا حدودی می‌توان به کودک کمک کرد تا دیگر نیازی به چرخاندن سر خود برای دیدن نداشته باشد.
درمان‌های مناسب برای درمان نیستاگموس اکتسابی عبارت‌اند از:
- اصلاح رژیم غذایی برای دریافت بیشتر ویتامین‌های لازم
- تغییر برخی داروها
- مصرف آنتی‌بیوتیک برای رفع عفونت داخل گوش
- استفاده از قطره چشم برای ازبین‌بردن عفونت
- بوتولینوم تاکسین مناسب درمان مشکلات شدید بینایی به‌دلیل حرکت چشم
- استفاده از لنزهای مخصوص عینک که با اصطلاح منشور شناخته می‌شوند.
به‌طور کلی علائم و نشانه‌های نیستاگموس می‌توانند در طول زمان کاهش یا حتی افزایش یابند. استفاده از روش‌های درمانی ممکن است این حرکات غیر ارادی را کمتر کند اما در بسیاری از بیماران نیستاگموس هرگز کاملا از بین نمی‌رود.
جمع‌بندی
حرکت غیر ارادی چشم یا نیستاگموس نوعی بیماری است که در بسیاری از افراد به‌صورت مادرزادی به‌وجود می‌آید. این عارضه در کودکان ممکن است تا ۳ ماهگی خود را نشان ندهد.
همچنین برخی دلایل ایجاد نیستاگموس اکتسابی شامل سکته مغزی، تومور مغزی، کمبود ویتامین B12، ترومای سر و داروهای خاص است. برای درمان این حرکات غیر ارادی ابتدا باید دلیل بروز آن مشخص و درمان شود.
نیستاگموس ناشی از اختلالات مادرزادی نیازی به درمان ندارد و فقط از طریق عینک یا لنز می‌توان مشکلات بینایی را برطرف کرد. در نوع اکتسابی نیز باید بیماری زمینه‌ای ایجادکننده نیستاگموس تشخیص داده شود.