تنگی کانال نخاع می تواند به صورت مادرزادی و یا به صورت اکتسابی ایجاد شود و در حالت مادرزادی قطر کانال نخاع به صورت اولیه کم می باشد و بنابراین بسیاری از پاتولوژی ها و مشکلات کمری می تواند به راحتی موجب ایجاد علائم شدید در یک فرد با این حالت بشود. امروز در مجله اینترنتی زندگی سالم به بررسی این بیماری خواهیم پرداخت.
تنگی کانال نخاعی یعنی کاهش فضایی که نخاع در آن وجود دارد و این کاهش فضا که باعث فشار به نخاع و ریشه های عصبی در کنار دیسک کمر و دیسک گردن می شود و بر اثر ان کمر درد و گردن درد ایجاد می شود.
معمولا عمده تنگی ها در ناحیه کمر وگردن ایجاد می شود در ناحیه پشتی و سینه ای نادر است.
همچنین علتی که موجب ایجاد تنگی شده می تواند روی ریشه های عصب که در کنار دیسک گردن و دیسک کمر قرار گرفته فشار وارد کند و سبب ایجاد کمر درد، گردن درد و در مراحل پیچیده تر دردهای پاها می شود.
عمده بیمارانی که وجود دارند دارای درد پا یا دردهای شدید دست هستند بدون اینکه درد کمر یا درد گردن داشته باشند و بسیاری از این بیماران درد را به ارتروز زانو ارتباط می دهند و حتی درک این مطلب که دردهای انها منشا درمثلا دیسک کمر یا دیسک گردن انها دارد کاملا سخت است.
درمان بسیاری از بیماران تنگی کانل نخاع هم درمان دیسک کمر یا درمان دیسک گردن و یا بر اساس پاتولوژی درمان ارتروز گردن انها می باشد.
از شایعترین علل کمر درد در سنین بالا تنگی کانال نخاعی است.
همانگونه که از نام ان بر می آید تنگی کانل نخاع یعنی کانل نخاعی تنگ شده , اما دلایل این تنگ شدگی متنوع است.
دلایل تنگی کانال نخاعی
- تومور های نخاع
- شکستگی یا لیز خوردگی مهره ها: می تواند فاصله مجرای نخاعی را تنگ کند.
- ضخیم شدگی لیگامان های اطراف نخاع به علل گوناگون مانند طولانی نشستن و کار زیاد کشیدن
- دیسک کمر و یا دیسک گردن در چندین سطح (معمولا باید ما در ۳ سطح یا بیشتر بیرون زدگی دیسک داشته باشیم)
- ارتروز گردن یا ارتروز کمر باز هم در چندین سطح یعنی ما در چند عدد از مهره های سطوح فقرات ارتروز داریم و تیز شدگی های ناشی از ارتروز کانال نخاعی را تنگ کرده و رو ی ریشه های عصب فشار می اورد
- در بعضی از افراد به طور مادر زادی کانل نخاع تنگ است و کوچکترین تحریک دیسک کمر یا دیسک گردن یا حتی مراحل اولیه ارتروز گردن و ارتروز کمر موجب ایجاد تنگی کانال علامت دار می شود.
توجه کنید تنگی کانال نخاعی یک بیماری در سنین بالای ۵۰ سال و معمولا بعد از ۶۰ سال می باشد و اطلاق واژه تنگی کانال نخاع به افراد زیر ۵۰ سال جز موارد مادرزادی و موارد خاص صحیح نیست.
علائم تنگی کانال نخاعی کمر
- کمردرد
- درد سوزشی در قسمت باسن و اندام‌های تحتانی.
این احساس دردمبهم و سوزش بر اثر همان فشارناشی از دیسک کمر یا دیسک گردن یا ارتروز انها است که روی ریشه‌های عصبی خارج شده از کمر یا گردن وارد می‌شود.
مثلا اگر عصبی که باید به پشت ساق پا میرفته و حس این ناحیه را تامین کند تحت فشار ناشی از دیسک کمر یاارتروز کمر قرار گیرد، درد و گرفتگی در پشت ساق ایجاد می‌شود.
- احساس سوزن سوزن شدن و گزگز مورمور در لگن و ساق پا
- تحلیل عضلات ساق پا
- وقتی فشار ناشی از دیسک کمر و یا دیسک گردن یا ارتروز کمر یا ارتروز گردن به عصب بیشتر شود، عملکرد حرکتی عصب و بعد ان عضله هم دچار اختلال می‌گردد.
امکان دارد بیمار نتواند مچ پایش را از بالا بیاورد و موقع راه رفتن مانند حرکت اسب پایش را روی زمین بکشد.
- از مهمترین علایم تنگی کانال نخاع ناشی از دیسک کمر و یا دیسک گردن یا ارتروز کمر یا ارتروز گردن کاهش درد در زمان خم شدن به جلو مانند حالت نشستن می باشد.
در خم شدن به جلو فضای بین مهره‌ای باز شده و فشار روی عصب کاهش می یابد لذا علائم بیمار در این حالات کاهش می یابد.
- افزایش درد به هنگام پیاده روی
- درد ساق پاها در تنگی کانل ناشی از دیسک کمر و یا یا ارتروز کمر شایع‌تر است.
معمولاً شدت درد به هنگام راست نگه داشتن بدن و خم شدن به سمت عقب افزایش می‌یابد
- بی حسی و ضعف در دست ها
- تنگی کانال نخاعی در ن گردن عموما به دلیل دیسک گردن یا ارتروز گردن می باشد و سبب ایجاد بی‌حسی، ضعف وسوزن سوزن شدن در آرنج یا دست‌ها و یا بازو ها شود.
- درد گردن یا شانه
در صورتی که دیسک گردن یا ارتروز گردن بر اعصاب ناحیه‌ی گردن فشار ایجاد کند، درد گردن یا شانه حادث می شود.
تنگی کانال نخاعی گردنی بر خلاف تنگی کانال نخاع کمری اغلب اوقات با دردی شدیدی همراه نیست.
- انچه دیسک گردن یا ارتروز گردن را از کمر مجزا و مهمتر می کند درد ان نیست بلکه اینکه در دیسک گردن یا ارتروز گردن ممکن است بر خلاف کمر روی نخاع فشار وارد شود و از دست دادن کنترل مثانه، روده و بی اختیاری ادراری ایجاد شود.
- حتی در موارد شدید تنگی کانال نخاعی گردن، اعصاب مثانه و روده ممکن است دچار اشکال شده و به بی اختیاری ادراری و یا مدفوعی منجر گردد.
درمان های غیر جراحی تنگی کانال نخاع
درمان تنگی کانال نخاع در بسیاری از موارد به صورت غیر جراحی امکان پذیر است.
در صورت عدم وجود درگیری شدید یا پیشرونده عصبی، پزشک ممکن است یک یا چند مورد از درمان‌های غیرجراحی زیر را تجویز کند:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ناپروکسن، ایبوپروفن، ایندومتاسین، برای کاهش التهاب و تسکین درد.
- داروهای ضد درد مانند استامینوفن برای رفع درد.
- تزریق کورتیکواستروئید به بیرونی‌ترین غشاء پوشش دهنده نخاع و ریشه عصب‌های ستون فقرات برای کاهش التهاب و درمان درد حادی که به باسن یا قسمت‌های پایین پا منتشر می‌شود.
- تزریق داروی بی‌حس کننده ( موسوم به بلوک‌های عصبی)، در نزدیکی عصب مورد نظر برای رفع درد به طور موقت.
- فعالیت محدود (بسته به وسعت درگیری عصب).
- استفاده از کمربند یا کرست‌های طبی برای محافظت و کمک به بیمار برای دست آوردن مجدد تحرک خود توصیه می‌شود.
این روش گاهی اوقات برای بیماران مبتلا به ضعف عضلات شکم و یا بیماران مسن مبتلا به تخریب و دژنراسیون در چند سطح از ستون فقرات خود، استفاده می‌شود.