افراد مبتلابه سرطان نیازهای رژیم غذایی متفاوت دارند.
افراد مبتلابه سرطان اغلب نیاز به دنبال رژیمهای غذایی متفاوت از چیزی که فکر میکنند سالم است دارند. برای بسیاری از افراد رژیم غذایی سالم شامل موارد زیر است.
- بسیاری از میوهها، سبزی‌ها و نان سبوسدار، غلات و حبوبات
- مقدار متوسطی از گوشت و محصولات لبنی مانند: شیر و ماست
- مقدار کمی از چربی، شکر و نمک
هنگامیکه شما سرطان دارید، برای حفظ قدرت خود در مقابله با عوارض جانبی درمان سرطان نیاز به خوردن غذا دارید.هنگامیکه سالم هستید خوردن مقدار کافی غذا مشکل‌ساز نخواهد بود. اما زمانی که در مبارزه با سرطان و درمان آن هستید این میتواند یک چالش واقعی باشد.
هنگامیکه شما سرطان دارید، ممکن است نیاز به پروتئین و کالری بیشتری داشته باشید. در این مواقع رژیم غذایی شما ممکن است نیاز به شیر اضافه ، پنیر و تخم‌مرغ داشته باشد. اگر شما مشکل جوییدن و بلعیدن دارید ممکن است نیاز به‌اضافه کردن سس[۱] به آن باشید. گاهی اوقات ممکن است نیاز به مصرف غذاهایی با فیبر کمتر به‌جای غذاهایی با فیبر بیشتر باشید.
[su_label type=”info”]متخصص تغذیه میتواند به شما در تغییر هرگونه رژیم غذایی که نیاز باشد کمک کند.[/su_label]
عوارض جانبی درمان سرطان میتواند منجر به مشکلات غذا خوردن شود
درمانهای سرطان به گونه طراحی‌شده‌اند که سلولهای سرطانی را از بین ببرند. اما در این میان درمانها میتوانند به سلولهای سالم نیز آسیب برسانند. آسیب به سلولهای سالم موجب ایجاد عوارض جانبی میشود. برخی از این عوارض جانبی میتواند منجر به مشکلات غذا خوردن شود.
رایجترین مشکلات غذا خوردن در درمان سرطان عبارت‌اند از :
- کاهش اشتها
- تغییر در حس چشایی و بویایی
- یبوست
- اسهال
- خشکی دهان
- عدم تحمل لاکتوز
- حالت تهوع
- زخم دهان
- گلودرد و مشکلات بلعیدن غذا
- استفراغ
- افزایش وزن
- کاهش وزن
برخی از افراد به علت داشتن استرس در درمان سرطان، اشتهای خود را ازدست‌داده و یا دچار حالت تهوع میشوند از طرف دیگر این افراد تقریباً همیشه بعد از شروع اولین مرتبه از درمان حس بهتری خواهند داشت.
کارهای که قبل از شروع درمان سرطان باید انجام داد
- وقتیکه درمان شما شروع میشود نمیدانید آنچه، در صورت وجود، عوارض جانبی یا مشکلات غذا خوردن ممکن است داشته باشید اگر شما مشکلاتی دارید، آنها ممکن است خفیف باشند . بسیاری از عوارض جانبی را می‌توان کنترل نمود. و بسیاری از مشکلات با پایان درمان سرطان از بین خواهند رفت.
- ذهنیت شما به درمان سرطان در هرزمانی خوب باشد و فقط بر روی خود تمرکز داشته باشید
- قبل از شروع درمان سرطان رژیم غذایی سالم داشته باشید. این موضوع کمک میکند تا در طول درمان قوی باشید و خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی را کاهش میدهد.
- به دندان‌پزشک مراجعه کنید تا از سلامت دندانهای خود مطمئن بشوید. این موضوع مهم است که قبل از درمان دندانهای سالم داشته باشید.
- از پزشک، پرستار یا متخصص تغذیه خود در مورد دارویی که میتواند به مشکلات غذا خوردن شما کمک کند سؤال کنید.
- ترسها و نگرانیهایتان را با دکتر، پرستار یا مددجوی اجتماعی خود مطرح کنید. او میتواند راههای برای مدیریت با کنار آمدن این احساسات بیان کند.
- در مورد سرطان و درمان آن مطالعه کنید. بسیاری از افراد در مورد اینکه چه چیزی در انتظار دارند احساس بهتری میکنند .
راههای به دست آوردن آمادگی برای تغذیه خوب
- فریزر و قفسههای یخچال خود را با مواد غذایی سالم پرکنید. مطمئن شوید شامل مواردی باشد که حتی در حالتی که احساس خوبی ندارید بتوانید آنها رو بخورید.
- غذاهایی رو نگه‌دارید که نیاز کمتر و یا نیاز به پخت‌وپز نداشته باشند، مانند غذاهای منجمد و غذاهای پخته‌شده آماده مصرف.
- برخی از غذاها را پخته و در سهمهای غذایی در فریزر نگهداری کنید.
- از خانواده و دوستان خود بخواهید به شما در خرید و پخت‌وپز در طول درمان کمک کند.
- میتوانید فهرستی از غذاها و نوشیدنیها که به انواع مشکلات تغذیه شما کمک میکند در صفحات ۴۹ تا ۶۴ پیدا کنید.(کتاب لینک شده است)
هرکسی مشکلات غذا خوردن در طول درمان سرطان نخواهد داشت
هیچ راهی که شما بدانید مشکلات غذا خوردن خواهید داشت وجود ندارد و چقدر بد خواهد بود. شما ممکن است فقط چند مشکل و یا هیچ مشکلی نداشته باشید. در بخشی از این، بستگی به‌نوعی از سرطانی که دارید ، در کجای بدن شما قرار دارد، نوع درمانی که دارید و دوز درمانی که دریافت میکنید خواهد داشت.
در طول درمان بسیاری از داروها و راههای دیگر برای مدیریت مشکلات غذا خوردن وجود دارد.با اتمام اولین درمان، بسیاری از مشکلات غذا خوردن شما از بین خواهند رفت. دکتر، پرستار یا متخصص تغذیه شما میتواند اطلاعات بیشتری در مورد انواع مشکلات غذا خوردن و راههای مدیریت آن به شما بگویند. اگر شما مشکلات غذا خوردن دارید فوراً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.
با دکتر، پرستار یا متخصص تغذیه خود در مورد غذاهای که مصرف میکنید صحبت کنید.
اگر درصورتی‌که مطمئن نیستید در طول درمان سرطان چه چیزی بخورید با دکتر، پرستار یا متخصص تغذیه خود صحبت کنید. از او بخواهید یک متخصص تغذیه به شما معرفی کند. متخصص تغذیه مناسب‌ترین فرد برای صحبت کردن در مورد رژیم غذایی شماست او میتواند به شما در انتخاب بهترین غذاها و نوشیدنیها در طول و بعد از درمان کمک کند.
فهرستی از سؤالات را برای ملاقات با متخصص تغذیه درست کنید و از او در مورد غذاهای موردعلاقه خود و طرز تهیه آنها و اینکه میتوانید آنها را در طول دوره درمان استفاده کنید بپرسید. همچنین میتوانید این کتاب را پیش او برده و از او بخواهید قسمتهای که برای شما مناسب است را علامت بزند.
اگر شما در حال حاضر در رژیم غذایی خاص برای دیابت، کلیه ، بیماری قلبی و یا دیگر مشکلات سلامتی هستید. این خیلی مهم است که با یک متخصص تغذیه صحبت کنید. متخصص تغذیه میتواند توصیههای برای تغذیه مناسب به شما بدهد.
راههای برای دریافت بیشتر غذاها و نوشیدنیها
در طول درمان ممکن است روزهای خوب و بد در خوردن غذا داشته باشید.در اینجا چندین راه برای مدیریت وجود دارد.
- در صورتیکه میتوانید مقدار زیادی مواد غذایی سرشار از پروتئین و کالری مصرف کنید. این شمارا قوی نگه‌داشته و به بازسازی بافتهای که در طول درمان آسیب‌دیده‌اند کمک میکند.
- زمانیکه اشتها دارید غذا بخورید. بسیاری از افراد صبحها اشتهای کافی برای مصرف غذا دارند. سعی کنید در این زمان غذاهای بیشتری مصرف کنید. و خوردن نوشیدنیهای جایگزین را به زمانهای بعد موکول کنید.
- مواد غذایی را انتخاب کنید که میتوانید بخورید حتی اگر فقط یک یا دو مورد باشد. همچنین میتوانید از نوشیدنیهای جایگزین مواد غذایی برای افزایش کالری و پروتئین استفاده کنید.
- نگران نباشید که در کل برخی از روزها نمیتوانید غذا بخورید. وقت خود را صرف پیدا کردن حس بهتر کنید و هنگامیکه میتوانید غذا خوردن را شروع کنید. اگر بیش از ۲ روز نمیتوانید غذا بخورید با پزشک خود صحبت کنید.
- مایعات فروان بنوشید.این بسیار مهم است درزمانی که نمیتوانید غذا بخورید مایعات زیادی در طول روز بنوشید. نوشیدن مایعات فراوان به بدن شما در تأمین آب موردنیاز کمک میکند. بسیاری از افراد بزرگ‌سال روزانه باید ۸ تا ۱۲ فنجان مایعات مصرف کنند.
- اگر دیگران برای شما وعدههای غذایی را درست میکنند لازم است به آنها در مورد علایق و نیازهایتان بگویید.
برای جلوگیری از عفونت با مواد غذایی، مراقبتهای ویژه انجام دهید.
در برخی از درمانهای سرطان بدن شما احتمال بیشتری برای دریافت عفونت خواهد داشت هنگامیکه این اتفاق بیفتد شما نیاز به رعایت مراقبتهای ویژه در تهیه و آمادهسازی غذا دارید. در اینجا چند روش عبارت‌اند از :
- غذاهای گرم را گرم و غذاهای سرد را سرد نگه‌دارید. به‌محض اینکه غذا خوردنتان تمام شد باقیمانده غذا را در یخچال قرار دهید.
- تمام میوهها و سبزی‌ها خام را قبل از خوردن خوب بشورید(در صورت امکان برس زده و خوب بسابید). از مصرف غذاهای که نمیتوان آنها را خوب شست (مانند تمشک) خودداری کنید. شما باید میوهها و سبزی‌هایی که سطح زبری دارند را برس بزنید و خوب بشورید، مانند خربزه قبل از اینکه آن را ببرید.
- دستها، چاقو و تمام وسایلی که در درست کردن غذا با آنها کار میکنید قبل از تهیه غذا خوب بشورید درزمانی که با گوشت خام، مرغ، بوقلمون و ماهی در حال تهیه غذا هستید این موضوع بسیار مهم است.
- از یک‌تخته و چاقو برای برش گوشت استفاده کنید و برای برش میوهها و سبزی‌ها از چاقو و تخته برش دیگر استفاده کنید (از یک چاقو برای برش گوشت و سبزی استفاده نکنید).
- برای آب‌کردن یخ گوشت، مرغ، بوقلمون و ماهی از مایکروفر استفاده کنید و هرگز آنها در بیرون نگذارید.
- گوشت، مرغ، بوقلمون و ماهی باید به‌طور کامل پخته شوند. گوشتها هرگز نباید هیچ‌گونه رنگ صورتی در داخل خود داشته باشند. تخم‌مرغ‌ها باید سفت باشند و نباید آبکی پخته شوند.
- هرگز ماهی خام و صدف نخورید غذاهایی مانند سوشی و صدف پخته نشده
- مطمئن شوید که آب‌میوه‌ها، محصولات لبنی و عسل پاستوریزه میباشند.
- از مصرف غذاها و میوههای که تازه نباشند خودداری کنید.
- غذاهای فلهای نخرید.
- از بوفهها، سالادهای آماده و غذاهای رستوران نخورید.
- از مصرف غذاهای که کپک آنها دیده میشود خودداری کنید مانند پنیر کپک‌زده و پنیر روکفورت[۲]
استفاده از مواد غذایی، ویتامینها و مکملهای دیگر برای مبارزه با سرطان
بسیاری از افراد میخواهند بدانند که چطور میتوانند به بدنشان در مبارزه سرطان با داشتن رژیم مخصوص ، خوردن ویتامینها و یا مکملهای غذایی کمک کنند. اما هیچ مطالعهای که اثبات کند هر نوع رژیم غذایی، غذا ، ویتامینها، مواد معدنی، مکملهای غذایی، گیاههای دارویی یا ترکیب آنها میتواند سرطان را کُند، علاج و یا در حالت قبل نگه دارد وجود ندارد. در حقیقت برخی از این محصولات میتواند سبب مشکلات دیگر با تغییر دادن نحوه عملکرد درمان شود.
[su_quote]با دکتر، پرستار یا متخصص تغذیه خود قبل از استفاده از رژیم خاص یا مکملهای غذایی صحبت کنید بعضی از ویتامینها و مکملهای غذایی میتوانند نحوه کارکرد درمان شمارا تغییر دهند. [/su_quote]نکات خاص برای مراقبان بیمار سرطانی
- هرگز او را ناراحت یا سورپرایز نکنید. در برخی از روزها ممکن است غذای دلخواه شمارا نخورد و یا بگوید طعم آن بد است.
- مواد غذایی را در دسترس قرار دهید. شما عزیزان میتوانید میان وعدههای را درست کرده تا درصورتی‌که او گرسنه باشد بتواند آنها را مصرف کند. میتوانید میان وعدههای مانند پای سیب و پودینگ[۳] (همراه با یک قاشق) بر روی میز در نزدیک بیمار قرار دهید و یا هویج خردشده ( روی ظرف آن پلاستیک کشیده) در یخچال نگهداری کنید که در صورت تمایل بتواند آن را مصرف کند.
- رفتار ملایم داشته باشید. این بسیار مهم است او غذاهای را که دوست دارد بخورد درصورتی‌که نمی‌تواند غذا بخورد مجبور به خوردن نکنید. در زمانهای که اشتها ندارد میتوانید غذاهای مایع و یا نوشیدنیهای با مایعات فراوان را به او پیشنهاد دهید. برای داشتن ایده به بخش غذاهای مایع و نوشیدنیها مراجعه کنید.
- با عزیز خود (فرد مبتلا) در مورد راههای برای مدیریت بهتر مشکلات غذا خوردن صحبت کنید. انجام دادن این موضع باهم به هردوی شما کمک میکند که احساس بیشتری در کنترل بیماری داشته باشید.
[۱] سسى که از آمیختن آب‌گوشت و آرد و ادویه درست مى‌شود و منظور سس‌های تجاری نیست.
[۲] نام بازرگانى پنیر فرانسوى با طعم تند و داراى کپک آبی‌فام که از شیر بز یا گوسفند تهیه مى‌شود
[۳] پودینگ یکی از انواع دسرها است