سکسکه و راهکار های درمان آن
سکسکه انقباض اسپاسمی غیر ارادی عضله دیافراگم است که باعث لرزش ناگهانی قسمت بالای شکم و قفسه سینه همراه با ایجاد صدایی خاص می گرد. این پدیده به دنبال انسداد ناگهانی حلق اتفاق می افتد . در این حالت چون جریان هوا متوقف می شود ، موجب اختلالات تنفس می شود .
البته ممکن است سکسکهناشی از ناراحتی هایی مانند رفلاکس مری-معده ،فتق نافی،اولسر یا تومر قسمت فوقانی معده،ذات الریه ، پریکادیت ، التهاب صفاق ، انسداد روده ، آسیت یا عدم کارایی شدید کلیه و یا اختلال در مراکز کنترل کننده عضلات تنفسی نیز می باشد .
داروها نیز می توانند باعث بروز سکسکه شوند ، که از جمله آن ها می توان به آنتی بیوتیک ها ، داروهای ضد سایکوز مانند پرفنازین ، کرتیکواستروئید ها و اتوپوزاید اشاره نمود .
علاوه بر آن بیهوشی ها نیز به علت بلوک عصبی عضلانی و ایجاد شلی عضلات می توانند باعث بروز سکسکه شوند . اگر سکسکه درمان نگردد ممکن است منجر به ناراحتی شدید ، کاهش نیروی فیزیکی ، افسردگی و احتمالا مرگ شود . خوشبختانه اغلب اوقات سکسکه بی خطر بوده و معمولا ناشی از زیاده روی در مصرف خوراکی یا نوشیدنی باشد .
درمان داروئی سکسکه
الف)قطع مواد ایجاد کننده سکسکه : در بیمارانی که از سکسکه مقاوم ناشی از دارو رنج می برند در صورت امکان باید مصرف دارو مدتی قطع شود که در نتیجه اغلب سکسکه خود به خود برطرف می شود
ب) درملن غیرداروئی: باید قبل از بکار بردن درمان داروئی برای درمان سکسکه های مقاوم ، از تکنیک های مکانیکی ساده استفاده کرد این روش ها شامل :نگهداشتن نفس، نوشیدن یک لیوان آب: تنفس داخل یک پاکت ،وارد کردن فشار بر مردمک چشم، قورت دادن بزاق دهان ، تحریک موکوس بینی و ایجاد عطسه، افزایش سرعت تنفس ،بادکدئن لپ ها و بینی ، جویدن یک تکه نان ،بلعیدن شکر گرانوله شده و … می باشند.
ج) درمان داروئی : اگر درمان های غیر داروئی موثر نبود ، از درمان های داروئی استفاده میشود.
۱) کلروپرومازین : ۲۰ تا ۲۵ میلی گرم ، ۳ تا ۴ بار در روز به صورت خوراکی. اگر سکسکه برای ۲ تا ۳ روز ادامه یافت ، روزی ۵۰ میلی گرم به صورت داخل عضلانی تجویز میشود.اگر باز هم درمان نشد روزی ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم بصورت انفوزیون ( داخل وریدی) در ۵۰۰ تا۱۰۰۰ سی سی ، نورمال سالین توصیه میشود. بیماران باید در وضیت دراز کشیده و فشار خون آنها تحت کنترل باشد.
۲) متوکلوپرامید : می توان از تک دوز ۱۰ میلی گرم ، بصورت im یا iiv استفاده نمود و تا ۱۰ روز به فرم خوراکی ۱۰ میلی گرم هر ۶ ساعت ادامه داد.
۳) نیفدیپین: دز ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم ، خوراکی سه بار در روز تجویز می شود .
۴) آمی تریپتیلین : روزی ۳۰ میلی گرم در روز های منظم تجویز می شود
۵) باکلوفن : دز ۱۰ میلی گرم به صورت خوراکی سه بار در روز تجویز می شود .
۶) هالو پریدیول : دز ۲ میلی گرم به صورت IM تجویز می شود
۷) والپروئیک اسید : در ابتدا دز ۱۵ میلی گرم در روزهای منظم تجویز می شود . سپس این دز به صورت ۲۵ میلی گرم هر دو هفته افزایش می یابد تا زمانی که سکسکه بهبود یابد یا عوارض جانبی بروز نماید ( غلظت موثر پلاسمایی ۳۴ تا ۹۶ سی سی درمیلی لیتر گزارش شده است.
درمان گیاهی سکسکه
گیاه ترخون : به علت قدرت ضد اسپاسمی خود در درمان سکسکه موثر است . می توان در این مورد تکه ای از آن را جویده یا به صورت خام در سالاد مصرف نمود . مصرف روغن فرار این گیاه به صورت ۲ تا ۳ قطره بر روی یک حبه قند ، نیز می تواند موثر باشد . همچنین این گیاه را می توان به مدت ۱۰ دقیقه دم کرد و بعد از غذا یا در طول روز مصرف نمود . عقیده بر این است که این گیاه به طور قابل ملاحظه ای نسبت به ضد اسپاسم های شیمیایی، نرولپتیک های معمولی ، آمی تریپتیلین و دیگر فرآورده های صناعی موثر تر است .
برگرفته از :میکرو مدیکس ۲۰۰۳