واکسن Covid-19 – آخرین اخبار

متخصصان بهداشت عمومی امیدوار اند که تا سال ۲۰۲۱ یک یا چند واکسن مناسب برای مقابله با بیماری  Covid-19 آماده شوند.

نزدیک به ۲۰۰ واکسن برای مقابله با SARS-CoV-2 در حال مطالعه و بررسی هستند.

چندین مورد از این واکسن ها به مرحله سوم مطالعاتی رسیده اند و در حال تست بر روی انسان هستند.

مرحله سوم آخرین مرحله برای اثبات ایمن و کارآمد بودن یک واکسن است و تمام این مراحل بایستی قبل از تایید شدن واکسن توسط سازمان غذا و دارو (FDA) صورت گیرند. در ادامه با مجله اینترنتی زندگی سالم همراه باشید.

برای کمک به توسعه و پیشرفت در این زمینه و تامین بودجه های مورد نیاز , ایالات متحده آمریکا عملیاتی تحت عنوان Warp Speed را با همکاری وزارت بهداشت ایالات متحده , سازمان غذا و دارو  و سایر آژانس های فدرال پایه ریزی کرده است.

هدف از این عملیات , تولید و ارائه ۳۰۰ میلیون دوز واکسن ایمن و موثر تا ژانویه سال ۲۰۲۱ است.

مطرح ترین شرکت هایی که در این برنامه عملیاتی شرکت دارند عبارت اند از :

AstraZeneca , Janssen , Moderna , Novavax , Pfizer , Sanofi/GSK

سازمان غذا و دارو می گوید برای تایید هر واکسنی , باید حداقل ۵۰% از افراد واکسینه شده واکنش مثبت نشان دهند و سیستم ایمنی بدن از بروز عفونت جلوگیری کند یا شدت آن را کاهش دهد.

در حال حاظر , براساس گفته دانشمندان ۶۰ الی ۷۰ درصد از جمعیت دنیا نیاز به واکسن و افزایش سطح آنتی بادی بدن دارند تا به “ایمنی جمعی” دست پیدا کنیم.

به عبارت دیگر , اگر افراد جمعیت به میزان کافی واکسینه نشوند دستیابی به “ایمنی جمعی” دشوار خواهد بود.

اما چیزی که در قدم اول بسیار مهم است , تایید ایمن بودن واکسن توسط تولید کنندگان است.

سازمان غذا و دارو نیز در اینباره گفته است که می تواند مجوز استفاده اضطراری (EUA) را برای واکسن Covid-19 صادر کند , اما درباره این موضوع باید تصمیم گیری شود.

چه واکسن هایی در فاز سوم آزمایشات هستند؟

در آزمایشات فاز سوم , نتایج ایمنی و کارآیی واکسن که در مراحل قبل مشخص شده است بطور گسترده تر مورد بررسی قرار می گیرند.

از تاریخ ۵ آگوست سال جاری , واکسن های نام برده شده در فاز سوم قرار دارند :

AstraZeneca & University of Oxford

دانشمندان دانشگاه آکسفورد با همکاری شرکت AstraZeneca در حال تلاش برای تولید واکسن Covid-19 هستند.

این واکسن با استفاده از یک نسخه ضعیف شده ویروس سرماخوردگی که از شامپانزه ها گرفته شده ساخته شده است.

ویروس مورد استفاده در این تحقیقات آدنو ویروس است و نمی تواند خودش را تکثیر کند.

این واکسن با ژن های پروتئین Spike (پروتئین روی سطح ویروس کرونا که عامل اتصال ویروس به سطح سلول نیز می باشد) درگیر شده و تولید آنتی بادی علیه این پروتئین را القا می کند.

تولید آنتی بادی به بدن این اجازه را می دهد تا ویروس SARS-CoV-2 را از بین ببرد.

آزمایشات فاز سوم در برزیل و آفریقای جنوبی در حال انجام است. در اواخر ماه ژانویه , محققان نتایج فاز یک و دو را اعلام کردند.

حدود نیمی از جمعیت ۱۰۰۰ نفری افراد بزرگسال و سالم شرکت کننده واکسن را دریافت کردند و نیم دیگر واکسن مننژیت را دریافت کردند تا بتوان بین این دو گروه مقایسه انجام داد و میزان کارایی واکسن SARS-CoV-2 را تشخیص داد.

یک دوز از این واکسن موجب افزایش تا ۴ برابری آنتی بادی ها در ۹۵ درصد از افراد مورد آزمایش شده بود.

این اتفاق یک ماه پس از تزریق واکسن رخ داده بود و تا حدود ۲ ماه , سطح آنتی بادی های تولید شده در بدن افراد در حالت نسبتا پایداری بود.

دو دوز از این واکسن باعث ایجاد قوی ترین پاسخ ایمنی بدن نسبت به ویروس شده بود. در این آزمایشات هیچ عارضه جانبی جدی گزارش نشد.

شرکت AstraZeneca توافق کرده است که در صورت تولید واکسن مناسب می تواند ۲ میلیارد دوز از این واکسن را برای سرتاسر جهان آماده کند.

این شرکت پیشبینی کرده است که تا پایان سال ۲۰۲۰ می تواند ۴۰۰ میلیون واکسن کارآمد و مناسب را تحویل دهد.

BioNtech, Pfizer & Fosun Pharma

این شرکت ها در حال تست چهار واکسن هستند. هر واکسن از یک RNA پیام رسان (mRNA) متفاوت ترکیب شده با میزان متفاوتی از آنتی ژن های هدف جهت تولید آنتی بادی تهیه شده است.

واکسن BNT162b2 در فاز های دو و سه که از ۲۷ جولای سال جاری آغاز شده اند , در ایالات متحده آمریکا مورد ارزیابی قرار گرفته است.

ارزیابی و تست این واکسن بر روی ۳۰۰۰ شرکت کننده که سنین بین ۱۸ تا ۸۵ سال داشته اند صورت گرفته است.

نتایج اولیه حاصل از مطالعات فاز یک و دو نشان می دهند که واکسن BNT162b1 توانسته در همه بزرگسالانی که آن را دریافت کرده اند یک پاسخ ایمنی قوی ایجاد کند.

در این فاز ها سه دوز مختلف از این واکسن به همراه یک دارونما بر روی افراد آزمایش شده بودند.

افرادی که کمتر از ۲ دوز از ۳ دوز را دریافت کرده بودند , در روز ۲۱ ام مجددا یک تزریق واکسن ثانویه داشته اند.

مشخص شد که دوز میانگین و بالاترین دوز تقریبا یک پاسخ ایمنی یکسان ایجاد کرده بودند.

افرادی که بالاترین دوز واکسن را دریافت کرده بودند عوارض جانبی بیشتری گزارش داده بودند ؛ بنابراین به این افراد واکسن ثانویه تزریق نشد. عوارض جانبی معمولا خفیف و یا متوسط بودند , از جمله خستگی , سردرد , تب , مشکلات خواب و درد در محل تزریق واکسن.

شرکت Pfizer پیشبینی می کند که بتوان میلیون ها واکسن در سال ۲۰۲۰ تولید کرد و این میزان در سال ۲۰۲۱ به صدها میلیون افزایش خواهد یافت.

ایالات متحده آمریکا با پرداخت ۱.۹۵ میلیارد دلار , سفارش اولیه ۱۰۰ میلیون دوز واکسن را به این شرکت داده است و می تواند درخواست تا ۵۰۰ دوز بیشتر را نیز به این شرکت بدهد.

شرکت BioNTech با شرکت داروساز چینی Fosun Pharma توافق کرده است و این دو شرکت در صدد تولید واکسن هستند.

Moderna

شرکت Moderna با همکاری NIM فاز سوم آزمایش واکسن تولید شده را در ۲۷ جولای آغاز کرده است. در این فاز حدود ۳۰۰۰۰ داوطلب بزرگسال ثبت نام کرده اند.

پیش از این , در ماه جولای , مدرنا اعلام کرد هرکس که واکسن این شرکت یعنی mRNA-1273 را دریافت کرده است , ایمنی بالایی نسبت به Covid-19 پیدا کرده است.

محققان این شرکت همچنین خبر ۴۵ مورد عوارض جانبی در افراد مورد آزمایش در فاز اول را نیز تایید کردند , اما عنوان کردند که هیچ اختلال سلامتی خاصی برای افراد مورد آزمایش رخ نداده است.

ثبت نام فاز دوم در ۸ ام ژانویه به پایان رسید و اکنون در حال پیشرفت است.

واکسن Moderna نیز از RNA پیام رسان (mRNA) استفاده می کند.

این RNA دستورالعمل ساخت پروتئین Spike که یک پروتئین کلیدی در سطح ویروس به شمار می رود و به ویروس اجازه می دهد تا به سلول میزبان وارد شود را صادر می کند.

بعد از اینکه واکسن به فرد تزریق می شود , وارد سلول های ایمنی بدن فرد شده و دستور ساخت کپی هایی از پروتئین Spike را در آنها القا می کند – عملکردی دقیقا مشابه با زمانی که یک فرد بطور طبیعی به SARS-CoV-2 آلوده می شود – این فرایند به دیگر سلول های ایمنی بدن هشدار می دهد و آنها می توانند سطح ایمنی بدن را افزایش دهند.

Johnson & Johnson

شرکت J&J فاز سوم آزمایش واکسن خود با نام JNJ-78436735 را آغاز کرده است. این واکسن توسط شرکت دارویی Jassen تولید شده است.

این واکسن ترکیبی از ژن های SARS-CoV-2 و یک آدنوویروس اصلاح شده را در بر دارد.

این شرکت قصد دارد تا در فاز سوم مطالعات به این موضوع پی ببرد که یک دوز از واکسن ایمن در مقایسه با یک دارونما چه عملکردی را در بدن افراد در پی دارد.

فاز سوم این آزمایشات بر روی ۶۰۰۰۰ بزرگسال با سن ۱۸ سال و بالاتر و در ایالات متحده و ۷ کشور دیگر انجام خواهد شد.

Sinopharm

در اواسط ماه ژانویه شرکت Sinopharm یک آزمایش بالینی فاز سه را در امارات متحده عربی آغاز کرد.

در این مطالعات , دو فرم واکسن بر روی ۱۵۰۰۰ داوطلب با سنین ۱۸ تا ۶۰ سال و به مدت ۳ تا ۶ ماه مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت.

این واکسن در انستیتوی تحقیقات بیولوژیکی Sinopharm در ووهان چین , قبل از این نیز مورد ارزیابی بر روی ۱۱۲۰ داوطلب با سنین ۱۸ تا ۵۹ سال و در فاز یک و دو قرار گرفته بود.

نتایج این تحقیقات به گفته محققان شرکت شگفت انگیز بود ؛ بطوریکه در ۹۷.۶ تا ۱۰۰ درصد از افراد مورد آزمایش نتایج مثبت مشاهده شده بود.

این واکسن از نسخه غیرفعال شده ویروس SARS-CoV-2 استفاده می کند.

Sinovac Biotech

واکسن شرکت Sinovac Biotech’s که با نام CoronaVac شناخته می شود , از نسخه غیر فعال ویروس SARS-CoV-2 استفاده می کند.

شرکت Sinovac برای انجام فاز سوم تحقیقات درباره واکسن خود , با انستیتو Butantan در برزیل همکاری کرده است.

نتایج اولیه فاز دوم آزمایش واکسن که در ماه ژوئن منتشر شد نشان داد که واکسن موجب شده است که آنتی بادی ها ویروس را پس از ۱۴ روز غیرفعال کنند.

این غیرفعال سازی ویروس در ۹۰ درصد افرادی که واکسن دریافت کرده بودند مشاهده شد. این واکسن دو مرحله تزریق دارد و بین این دو تزریق ۲ هفته فاصله نیاز است.

براساس داده هایی که شرکت در اختیار رسانه ها قرار داده است , هیچگونه عارضه جانبی جدی و مهمی چه در فاز یک و چه در فاز دو رخ نداده است.

در فاز یک و دو ۷۴۳ نفر حظور داشتند. شرکت Sinovac Biotech بیان کرده است که این واکسن را به زودی برای استفاده در سطح جهان توسعه خواهد داد.

سایر مدعیان

Inovio

واکسن INO-4800 شرکت Inovio , یک واکسن از نوع DNA vaccine است که در حال گذراندن آزمایشات بالینی فاز اول است.

در این فاز ۴۰ داوطلب شرکت کرده اند. در این نوع واکسن از یک DNA طراحی شده برای ایجاد پاسخ ایمنی خاص در بدن استفاده می شود.

یک دستگاه الکتریکی خاص و هوشمند با استفاده از یک پالس الکتریکی روزنه کوچکی را برای تزریق واکسن در سطح پوست ایجاد می کند.

هنگاهی که DNA در سلول میزبان قرار گرفت , به سلول دستور می دهد تا نسخه های زیادی از آن را تهیه و تکثیر کند و اینگونه موجب تحریک پاسخ ایمنی طبیعی بدن فرد می شود.

این شرکت اطلاعات مربوط به فاز اول آزمایش را اعلام کرده است و مشخص شده که ۹۴ درصد از ۴۰ داوطلب فاز اول در هفته ششم پس از تزریق دو دوز از واکسن پاسخ های ایمنی جالبی داشته اند.

آزمایشات انسانی گسترده تر نیز در تابستان در چین و کره جنوبی آغاز خواهند شد. در این فرایند چندین شریک و همکار شرکت دارند ؛ از جمله موسسه بیل و ملیندا گیتس , NIH و …

Merck

شرکت مرک با شرکت مبتکر تولید واکسن ایدز و یک شرکت استرالیایی که برای تولید واکسن Covid-19 تلاش می کند در حال همکاری است.

Novavax

این شرکت عنوان کرده است که نتایج حاصل از فاز اول و دوم نشان می دهند که واکسن NVX-CoV2373 به خوبی با بدن سازگار شده و باعث ایجاد پاسخ های ایمنی قوی در ۱۳۱ فرد بالغ و سالم شده است.

شایع ترین عوارض جانبی این واکسن بروز حساسیت و درد در افراد بوده اند.

بدن همه افراد پس از دریافت یک دوز واکسن , آنتی بادی تولید کرده است و پس از دریافت دوز دوم واکسن , آنتی بادی خنثی کننده تولید کرده اند – آنتی بادی خنثی کننده موجب کاهش قدرت ویروس می شود – .

این واکسن که توسط یک شرکت آمریکایی تهیه شده است از تکنولوژی بهره می برد که باعث تولید آنتی ژن تحریک کننده سیستم ایمنی می شود.

Sanofi-GlaxoSmithKline

شرکت Sanofi و GlaxoSmith Kline در تاریخ ۳۱ ژانویه به لیست پروژه Warp speed ایالات متحده آمریکا اضافه شدند.

واکسن تولید شده توسط این دو شرکت بر پایه واکسنی که توسط شرکت Sanofi برای بیماری آنفولانزا تولید شده بود شکل گرفته است.

انتظار می رود آزمایشات مربوط به فاز یک و دو این واکسن در ماه سپتامبر آغاز شوند.

برای اطلاع از اخبار بروز در حوضه سلامت و پزشکی , صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید.