آیا راهکاری برای جبران قصور پزشکی وجود دارد؟
هنگامی که پزشکان مرتکب خطای پزشکی می‌شوند، به خاطر ماهیت شغل و در ارتباط بودن با جان انسان‌ها، شاید راهی برای جبران و برگشت به گذشته نداشته باشند. بیمه مسئولیت پزشکان، به منظور آسایش خاطر پزشکان طراحی شده است تا در صورت رخ دادن قصور پزشکی، حامی آن‌ها در روزها و شرایط سخت باشد. در ادامه این مقاله به توضیح کامل آن می‌پردازیم.
قصور پزشکی چیست؟
قصور پزشکی، به معنای خطایی است که پزشک در طول درمان یا جراحی خود انجام داده و منجر به آسیب زدن به بیمار شده است. البته این خطا ناشی از بی‌احتیاطی و یا نداشتن مهارت و دانش کافی پزشک است و هیچ قصد و نیت قبلی در کار نبوده و سهواً انجام گرفته است. در تعریف حقوقی نیز، قصور پزشکی یک نوع جرم غیرعمد یا شبه عمد محسوب می‌شود که مجازات آن دیه است. قصور پزشکی تنها با داشتن یکی از شرایط زیر است که اثبات می‌شود.
- چنانچه پزشک مسئولیت تشخیص و بیماری را بر عهده گرفته باشد.
- پزشک در راستای درمان و یا جراحی، اقدامی بر خلاف قوانین علمی و قانونی انجام داده باشد.
- روش درمان و یا کار انجام شده موجب ضرر و زیان به بیمار شده باشد.
در صورت اثبات قصور پزشکی، مجازات پزشک چیست؟
در صورت اثبات قصور پزشکی، پزشک به پرداخت دیه محکوم می‌شود، که میزان آن بستگی به نوع و میزان آسیب و عارضه‌ای که بیمار دچار آن شده دارد. در برخی موارد با توجه به نوع قصور و شدت آن، تخلف انتظامی پزشک مطابق با قوانین سازمان نظام پزشکی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و علاوه بر پرداخت دیه به توبیخ کتبی به همراه درج در پرونده نیز محکوم می‌شود.
رسیدگی به شکایات قصور پزشکی چگونه است؟
مرجع اصلی رسیدگی به شکایات قصور پزشکی، سازمان نظام پزشکی است که به دلیل تخصصی بودن موضوع از نظرات کارشناسی متخصصان مربوطه استفاده می‌کند. رسیدگی به جرائم و تخلفات پزشکی نیز با وقوع یکی از موارد زیر شروع می‌شود:
- طرح شکایت توسط بیمار، سرپرستان یا وکیل جرائم پزشکی
- گزارش اعلام تخلف توسط بازرسان سازمان نظام پزشکی
- گزارش تخلف از طرف سایر مراجع قضایی و غیرقضایی
رسیدگی به قصور پزشکی در سازمان نظام پزشکی، اغلب با ارجاع پرونده به شورای حل اختلاف ویژه امور بهداشت شروع می‌شود. این شورا جهت برقراری صلح میان پزشک و شاکی تلاش می‌کند و در صورت عدم تحقق آن، پرونده به دادسرای انتظامی پزشکان ارجاع داده می‌شود.
جدول دیه قصور پزشکی در سال ۱۴۰۲
نحوه محاسبه دیه در پزشکی قانونی و تعیین دیه بیمار در قصور پزشکی، بسیار تخصصی و دقیق است و تنها پس از بررسی و ارائه نظریه پزشکی قانونی، دادگاه درصد و میزان دیه را معین می‌کند.
| نوع دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۲ |
| دیه کامل در ماه غیرحرام | ۹۰۰ میلیون تومان |
| دیه کامل در ماه حرام | یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان |
| دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد | ۷۲ میلیون تومان |
| دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام | ۷۲ میلیون تومان |
| دیه شکستگی بینی | ۹۰ میلیون تومان |
| دیه شکستگی ترقوه | ۲۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان |
| دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه | ۹۰ میلیون تومان |
| دیه زخم شدگی در حد حارصه | ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان |
| دیه زخم شدگی در حد دامیه | ۱۸ میلیون تومان |
| دیه دندان‌های پیشین که کامل ساقط شوند | ۴۵ میلیون تومان |
| دیه دندان‌های پشتی که کامل ساقط شوند | ۲۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان |
| دیه یک دست | ۴۵۰ میلیون تومان |
| دیه یک پا | ۴۵۰ میلیون تومان |
| دیه شکستگی دنده‌های محیط بر قلب | ۲۷ میلیون تومان |
| دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته | ۱۶۲ میلیون تومان |
مزایای بیمه مسئولیت پزشکان
بیمه مسئولیت پزشکان، زیرمجموعه بیمه مسئولیت حرفه‌ای است. در این بیمه، پزشکان و مراکز درمانی در قبال بیماران بیمه خواهند شد. یعنی در صورت بروز هر گونه صدمات جانی، مالی، روانی و فوت بیمار، بیمه گر پاسخگو خواهد بود. می‌توان گفت که با خرید بیمه مسئولیت پزشکان و پیراپزشکان، استرس و دغدغه شغلی کادر درمان، در برابر اشتباهات و ریسک های حرفه‌ای نظیر تشخیص نادرست بیماری، تجویز داروی نامناسب و هر گونه خطا، غفلت، سهل انگاری یا قصور غیر عمد در انجام معالجه و عمل‌های جراحی به حداقل خواهد رسید.
بیمه مسئولیت پزشک راهکاری برای جبران قصور پزشکی است. اما مهم‌ترین مزیت بیمه مسئولیت پزشکان، احساس آرامش و حمایتی است که پزشک دارد. وجود این احساس در پزشک، موجب آرامش خاطرش می‌شود و اشتباهات ناشی از استرس را به حداقل می‌رساند.
بیمه مسئولیت پزشکان چه مواردی را پوشش می‌دهد؟
در صورت بروز حوادث زیر که ناشی از مسئولیت پزشکان است، بیمه‌گر پرداخت خسارت مربوطه را تقبل می‌کند:
- خسارت نقص عضو: اگر بیمار به دلیل خطا یا قصور پزشک معالج دچار نقص عضو گردد، بیمه‌گر طبق پوشش های بیمه‌نامه مسئولیت پزشکان، غرامت مربوطه را تا سقف تعهدات پرداخت می‌کند.
- خسارت فوت: اگر حین اقدامات پزشکی، بیمار به دلیل خطا یا قصور پزشک، جان خود را از دست بدهد، از طرف بیمه‌گر مبلغ غرامت به ورثه او پرداخت خواهد شد. سقف پرداخت دیه در سال ۱۴۰۲، معادل ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان برای ماه‌های حرام است.
- پرداخت هزینه‌های پزشکی: هزینه‌های درمانی صدمات جسمی یا روانی وارده بر بیمار از طرف پزشک براساس رای مراجع ذی‌صلاح تا سقف تعهدات پرداخت می‌شود.
بیمه مسئولیت پزشکان، نجات دهنده پزشک در قصور پزشکی
در مواقعی که پزشکان مرتکب قصور پزشکی می‌شوند، بیمه مسئولیت پزشکان حامی آن‌هاست. با خرید بیمه مسئولیت پزشکان، استرس و دغدغه شغلی پزشکان به حداقل می‌رسد و در صورت بروز هرگونه صدمات جانی، مالی، روانی و فوت بیمار، شرکت بیمه به طور کامل پاسخگو خواهد بود.
اگر قصور منجر به فوت شده باشد، پزشک باید تا زمان ارائه حکم در بازداشت بماند. پزشک تنها با قید وثیقه تا روز محاکمه آزاد می‌شود. در صورت عدم داشتن وثیقه، پزشک می‌تواند از بیمه مسئولیت پزشکان خود به عنوان یک وثیقه یا وجه‌التزام استفاده نماید و این مسئله به خوبی بیانگر اهمیت بیمه مسئولیت پزشکان است. لذا خرید این بیمه برای پزشکان یک امر غیرقابل اجتناب است.
