غذاهای مفید و غذاهای مضر برای پارکینسون چیست؟
اگر شما یا نزدیکانتان با بیماری پارکینسون مواجه هستید، باید بدانید که تغذیه نقش مهمی در مدیریت علائم و کیفیت زندگی دارد. در این مقاله قصد داریم غذاهای مفید و مضر برای پارکینسون را به شما معرفی کنیم تا تا با آگاهی بیشتر، برنامهٔ غذایی سالمتری داشته باشید. به طور کلی غذاهایی که علائم پارکینسون را بدتر میکنند شامل غذاهای چرب یا فراوریشده، شیرینیها، فستفودها و نوشیدنیهای محرک هستند. در مقابل، چربیهای سالم، پروتئین، میوه و سبزیجات و … در دسته بهترین غذا برای پارکینسون قرار میگیرند. برای اطلاعات بیشتر ادامه مقاله را بخوانید.
غذاهای مضر برای پارکینسون
پیش از آنکه بگوییم چه غذاهای برای پارکینسون ضرر دارد، لازم است تاکید کنیم که رژیم غذایی نقش بسیار مهمی در کاهش علائم و درمان پارکینسون دارد. مطالعات نشان دادهاند رژیم غذایی سرشار از چربی اشباعشده، غذاهای فراوریشده، قندهای افزودنی و غذاهای آماده میتواند با پیشرفت سریعتر بیماری، بدتر شدن علائم و حتی تداخل با درمان همراه باشد.
غذاهای مضر برای پارکینسون که با داروها تداخل دارند
- لبنیات کمچرب: بعضی تحقیقات نشان دادهاند مصرف روزانه شیر یا لبنیات کمچرب ممکن است با افزایش خطر ابتلا به پارکینسون همراه باشد. از طرف دیگر، مصرف پروتئین یا لبنیات همزمان با داروهایی مانند لوودوپا (Levodopa) میتواند جذب دارو را کاهش دهد.
- غذاهای تخمیری یا پر از تیرامین(tyramine): اگر فرد دارویی مانند بازدارندههای MAO که تحت تاثیر تیرامین هستند مصرف میکند، باید از مصرف بیش از اندازه غذاهای تخمیری مانند پنیرهای مانده، گوشتهای فرآوریشده، بعضی الکلها یا نمکسودها پرهیز کند. زیرا ممکن است باعث باعث افزایش فشار خون شوند.
غذاهای مضر برای پارکینسون در گروه غذاهای چرب و سرخکردنی
- گوشت قرمز پرچرب، کره، روغنهای اشباعشده، غذاهای سرخشده: مطالعات نشان میدهد که رژیم غذایی سرشار از چربی اشباعشده با افزایش خطر ابتلا به پارکینسون همراه است.
- غذاهای سرخشده و چرب آماده: این غذاها نه تنها حاوی چربیهای ناسالم هستند، بلکه ممکن است سلامت روده را نیز تحت تأثیر قرار دهند.
- کره، روغنهای جامد، چربی حیوانی زیاد: از آنجایی که چربی اشباع و ترانس میتواند التهاب و استرس اکسیداتیو را افزایش دهد، باید از مصرف زیاد آنها خودداری کرد. زیرا افزایش التهاب و استرس اکسیداتیو برای بیماریهای عصبی مانند پارکینسون مضر است.
غذاهای مضر برای پارکینسون در دسته خوراکیهای قندی و شیرین
- شیرینیها و قندهای افزودنی: مصرف زیاد قند و مواد شیرین، به ویژه قندهای ساده(مانند نوشیدنیها یا دسرهای شیرین) میتواند باعث افزایش التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن شود.
- آرد تصفیهشده و غذاهای پرنشاسته با کمارزش تغذیهای: این دسته غذاها سریعاً انرژی فراهم میکنند ولی فیبر و مواد مغذی کمی دارند؛ این یعنی بدن کالری میگیرد ولی مواد مغذی لازم برای مغز و سیستم عصبی تأمین نمیشود. بنابراین باید تا حدامکان مصرف آنها کاهش یابد.
- مصرف زیادشکر + چربی + افزودنی در دسرها و شیرینیها: ترکیب این مواد ممکن است تأثیر منفی بر سلامت مغز و روده بگذارد، و برای فردی با پارکینسون مضر باشد.
غذاهای مضر برای پارکینسون در غذاهای فراوریشده و فستفودها
- غذاها و تنقلات فرآوریشده: کنسروها، فستفودها، چیپس، سوسیس، ساندویچهای آماده و … سرشار از چربیهای ناسالم، قند، نمک و افزودنی هستند. مصرف مداوم آنها میتواند باعث پیشرفت سریعتر بیماری شود.
- غذاهای آماده و کنسروی: برخی مطالعات نشان میدهد که سلامت روده و میکروبیوم آن نقش مهمی در بیماری پارکینسون دارد. مصرف این نوع غذاها ممکن است سیستم گوارش و روده را تحت فشار بگذارند.
- گوشت فرآوریشده (مثل سوسیس، هاتداگ، گوشتهای آماده): این غذاها اغلب همراه با چربی زیاد، نمک و افزودنی هستند و ممکن است تأثیر منفی بر سلامت عمومی و سیستم عصبی داشته باشند.
غذاهای مضر برای پارکینسون در نوشیدنیها و مواد محرک
- نوشیدنیهای گازدار، نوشابه و نوشیدنیهای صنعتی: این نوشیدنیها سرشار از قند یا شیرینکننده و افزودنی هستند که میتوانند باعث افزایش التهاب و استرس اکسیداتیو شوند.
- نوشیدنیهای الکلی: مصرف الکل میتواند کنترل حرکتی را دشوارتر کند، خطر سقوط و زمین خوردن را افزایش دهد و کیفیت خواب یا تعادل را مختل نماید. بنابراین باید از مصرف آنها خودداری کرد.
- نوشیدنیهای با قند یا شیرینکننده زیاد: همانند غذاهای شیرین، این نوشیدنیها میتوانند التهاب بدن و آسیب سلولی را تقویت کنند؛ بنابراین مصرف مداوم آنها برای مبتلایان به پارکینسون مناسب نیست.
غذاهای مقوی برای بیماران پارکینسون
آشنایی با غذاهای مفید برای پارکینسون و قرار دادن آنها در برنامه غذایی، درست به اندازه پرهیز از غذاهای مضر اهمیت دارد. مطالعات نشان میدهد که رژیم غذایی مدیترانهای که غنی از میوه، سبزی، غلات کامل، چربیهای سالم و پروتئین مناسب است، میتواند به حفظ سلامت، تقویت مغز و کاهش علائم بیماری کمک کند. در ادامه مواد غذایی مفید برای این اختلال و خواص هریک را بررسی میکنیم:
- میوهها و سبزیجات تازه: این گروه سرشار از آنتیاکسیدانها، ویتامینها، فیبر و ترکیبات ضدالتهابی هستند که میتوانند از آسیب به سلولهای عصبی جلوگیری کنند.
- غلات کامل (سبوسدار): مانند برنج قهوهای، نان سبوسدار، جو دوسر کامل، غلات کامل صبحانه و … این غلات فیبر، ویتامینها و مواد معدنی مهم بدن را فراهم میکنند و به تنظیم دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست که یکی از مشکلات رایج در پارکینسون است، کمک میکنند.
- چربیهای سالم (امگا-۳ و چربی اشباعنشده): ماهیهای چرب مانند سالمون، آجیل و دانهها (مثل گردو، بذر کتان، بذر چیا)، روغن زیتون، دارای خواص ضدالتهابی هستند و به سلامت مغز کمک میکنند.
- پروتئین مناسب: گوشت سفید، ماهی، تخممرغ، حبوبات (لوبیا، عدس، نخود) و مغزها اینها میتوانند به حفظ تودهٔ عضلانی و کارکرد بهتر داروها کمک کنند.
- نخود، حبوبات و مغزها: این مواد سرشار از پروتئین گیاهی، فیبر و مواد مغذی اند. برخی مطالعات نشان میدهند مصرف حبوبات و مغزها میتواند با کاهش خطر ابتلا به پارکینسون همراه باشد.
- سبزیجات برگسبز: مانند اسفناج، کلم، کلم پیچ، کلم بروکلی و … دارای ویتامینها و مواد معدنی مهمی برای بدن هستند و همچنین تأثیر ضدالتهابی و محافظت عصبی دارند.
بهطور کلی، اغلب متخصصان تغذیه برای افراد با پارکینسون یک رژیم عذایی متعادل همراه با میوه، سبزی، پروتئین مناسب، چربی سالم و غلات کامل را توصیه میکنند.
سخن آخر
تا به اینجا دریافتید که تغذیه مناسب نقش مهمی در زندگی فرد مبتلا به پارکینسون دارد؛ هم میتواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند و هم میتواند از بدتر شدن بیماری جلوگیری نماید. بنابراین اگر با این اختلال مواجه هستید، با محدود کردن غذاهای چرب، سرخشده، فراوریشده، شیرینیها، نوشیدنیهای شیرین یا الکلی و در مقابل گنجاندن میوه، سبزی، غلات کامل، چربی سالم و پروتئین مناسب در برنامه غذایی خود، میتوانید در راستای بهبود وضعیت خود قدم بردارید. البته لازم به ذکر است که هر تغییری در رژیم غذایی باید با پزشک یا متخصص تغذیه هماهنگ شود؛ به خصوص اگر دارو مصرف میکنید یا وضعیت خاصی دارید.
