کلونوسکوپی چیست و چه کسانی باید انجام بدهند؟
کلونوسکوپی یک روش رایج برای بررسی وضعیت روده‌ها و تشخیص بیماریهای آن است. دکتر کلونوسکوپی برای تشخیص دقیق بیماری، علت و انتخاب بهترین راه درمان بیماریهای روده، انجام کلونوسکوپی را تجویز می‌کند.
در ادامه درباره علائم وجود بیماری در روده و روش کلونوسکوپی توضیح می‌دهیم.
روده از چه اجزایی تشکیل شده است؟
با توجه به تعریف دکتر کلونوسکوپی، روده بزرگ لوله عضلانی بسیار بلندی است که دارای ۲ بخش کولون و رکتوم است. به ۱۲۰-۱۵۰ سانتی‌متر ابتدایی روده بزرگ کولون و به ۱۵ سانتی‌متر پایانی آن، رکتوم گفته میشود.
روده باریک غذا را پس از هضم، وارد کولون می‌کند. کولون وظیفه دارد آب و مواد مغذی را مجددا جذب و مواد زائد را به‌شکل مدفوع ذخیره کند. مدفوع برای خارج‌شدن، ابتدا از کولون و سپس از رکتوم می‌گذرد و در آخر ازطریق مقعد تخلیه میشود.
کلونوسکوپی به چه دلیل انجام میشود؟
به افرادی با علائمی مانند یبوست مزمن و طولانی‌مدت، اسهال مدام و مزمن، احساس درد و ناراحتی مداوم در روده، انجام کلونوسکوپی توصیه میشود. بیمارانی که ساکن شهر تهران هستند، بهترین پزشکان گوارش را میتوانند در این لینک https://doctoreto.com/doctors/service/colonoscopy/city/tehran مشاهده کنند.
دکتر کلونوسکوپی امکان دارد به‌دلایل زیر نیز انجام کلونوسکوپی را تجویز کند:
- شکم‌درد
- خونریزی روده
- ابتلا به پولیپ معده
- غربالگری سرطان روده بزرگ
- برداشتن پولیپ روده
- بررسی علت بیماریهای مقعدی مانند خارش مقعد، فیستول، شقاق، هموروئید و کیست مویی
کلونوسکوپی چیست؟
کلونوسکوپی به انگلیسی Colonoscopy)) یک روش تصویربرداری از روده برای مشاهده هرگونه اختلال در رکتوم یا کولون، غده، تومور و پولیپ است.
متخصصان اگر پولیپ یا زائده‌ای در روده مشاهده کنند، پس از اطمینان از خطرناک‌نبودن آن با ابزارهای ویژه‌ای آنها را از روده خارج می‌کنند. پزشکان برای بررسی دقیق‌تر و بیشتر روده از محیط آن نمونه‌های بیپوسی استخراج می‌کنند.
کلونوسکوپی چگونه انجام میشود؟
حدود ۲۴ الی ۴۸ قبل از انجام کلونوسکوپی باید داروهای مخصوص آن مانند پودر مخلوط با آب، شربت و قرص مصرف شود تا روده کاملا تخلیه و برای انجام کلونوسکوپی آماده باشد.
بیمارانی که روده‌های آنها به‌خوبی تخلیه نشده باشد، نمی‌توانند این آزمایش را انجام دهند. بیماران باید میزان زیادی از داروهای تخلیه روده را مصرف کنند تا بتوان از روده‌ها عکس‌برداری کرد.
پزشکان این آزمایش را اغلب با تزریق بی‌هوشی (آرام‌بخش) انجام می‌دهد اما در برخی مواقع با بی‌حسی موضعی نیز انجام میشود. بیماران پیش از ورود به اتاق کلونوسکوپی باید لباس مخصوص (گان) پوشیده و سپس پرستار به آنها آنژیوکت متصل می‌کند. بیماران ۴ الی ۶ ساعت قبل از انجام کلونوسکوپی نباید چیزی میل کنند.
بیماران با توجه به وضعیت روده‌ها برای مدت ۱۵ الی ۶۰ دقیقه بی‌هوش خواهند بود. دکتر کلونوسکوپی پس از بی‌هوش‌شدن بیمار، لوله بلند و منعطف کولونوسکوپ که بر سر آن دوربین فیلم‌برداری کوچکی قرار دارد، از طریق مقعد وارد روده می‌کند.
فیلم‌های این دوربین به مانیتور خارجی ارسال می‌شوند و پزشک می‌تواند سراسر روده را مشاهده کند. پزشک به‌وسیله این لوله، دی‌اکسید کربن به روده‌ها پمپ می‌کند تا مجرای آن باز شود و بتواند با وضوح و کیفیت بالایی درون روده را مشاهده کند.
آمادگی‌های لازم پیش از انجام کلونوسکوپی
پزشکان به بیماران توصیه می‌کنند داروهای خود را به‌طور کامل میل نمایند و از مصرف هرگونه خوراکی جامد اکیدا پرهیز کنند.
بیماران درصورت ضعف، میتوانند آب‌قند، چایی‌عسل، چاییشیرین، سوپ کاملا صاف‌شده و آب‌میوه از صافی ردشده میل کنند. پیاده‌روی در تخلیه سریع‌تر و کامل روده‌ها تاثیر زیادی دارد.
مصرف مواد غذایی و خوراکی‌های خارج از دستور پزشک، روند کلونوسکوپی را مختل کرده و باعث هدررفتن زحمات، هزینه و وقت پزشک و بیمار میشود.
اگر داروهایی مانند قرص و مکمل حاوی آهن، قرص آسپرین، وارفارین و داروهای رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنید، درباره آن با دکتر کلونوسکوپی صحبت کنید.
درصورت ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون و مشکلات قلبی و عروقی و مصرف داروهای خاص، شدت بیماری، نوع دارو و دوز مصرفی را حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
افرادی که داروهای ریوی و قلبی مانند کلوپیدوگرل(Plavix) و داروهای ضد انعقاد خون مصرف می‌کنند، باید با پزشکان متخصص خود مشورت کنند.
اگر به بیماری‌هایی مانند هپاتیت و ایدز مبتلا هستید، حتما پزشک و پرستار را از بیماری خود مطلع کنید.
مراقبت‌های لازم پس از کلونوسکوپی
بیماران به‌دلیل وجود مواد بی‌هوشی و آرام‌بخش در بدن نباید رانندگی کنند و باید یک‌نفر، بیمار را پس از اتمام کلونوسکوپی همراهی کند.
دکتر کلونوسکوپی با توجه به وضعیت بیمار، امکان دارد یک ساعت پس از اتمام کلونوسکوپی مصرف آب‌میوههای طبیعی مانند آب‌آناناس یا آب‌انبه را توصیه کند.
احساس نفخ طبیعی بوده و بادهای شکم به‌تدریج خارج می‌شوند. بعد از کلونوسکوپی، کمی خونریزی پس از اولین حرکت روده طبیعی است. اگر بعد از کلونوسکوپی دچار شکم‌درد مداوم و تب‌ولرز شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
به بیماران توصیه میشود برای دریافت راهنماییهای بیشتر پس از انجام کلونوسکوپی مجددا نزد پزشک خود یا یکی از پزشکان حاذق مراجعه کنند. برای دریافت لیست بهترین دکتر کلونوسکوپی می‌توانید به لینک https://doctoreto.com/doctors/service/colonoscopy مراجعه نمایید.
کلونوسکوپی عوارض دارد؟
کلونوسکوپی برای اغلب افراد عارضه خاصی ایجاد نمی‌کند. بیماران برای برای به حداقل رسیدن عوارض این کار، با مراجعه به سایت دکترتو میتوانند از بهترین دکتر کلونوسکوپی وقت معاینه دریافت کنند.
تجربه و مهارت پزشک در کیفیت انجام کلونوسکوپی و آسیب‌‌ندیدن بیمار نقش مهمی دارد. به‌طور کلی، پس از کلونوسکوپی امکان دارد بیماران عوارض زیر را تجربه کنند:
- واکنش منفی به ماده بی‌حسی و بی‌هوشی تزریق‌شده
- پارگی یا سوراخ‌شدن دیواره روده بزرگ
- خونریزی روده به‌علت برداشت پولیپ یا نمونه
- یبوست
- اسهال
نتیجه کلونوسکوپی چه چیزی را نشان می‌دهد؟
درصورتی‌که هیچ بافت و زائده‌ای در روده دیده نشود، دکتر کلونوسکوپی نتیجه کلونوسکوپی بیمار را منفی اعلام می‌کند و انجام مجدد آن را در فواصل مختلف درصورت وجود شرایط زیر، توصیه می‌کند:
- ۵ سال یک بار، درصورت سابقه ابتلا به پولیپ روده در گذشته
- ۱۰ سال یکبار درصورتی‌که بیمار در معرض سرطان روده بزرگ باشد.
- سالانه، اگر بیمار به‌دلیل پولیپ بدخیم معده، جراحی توتال گاسترکتومی معده انجام داده باشد.
دکتر کلونوسکوپی اگر بافت غیرعادی و پولیپ در روده مشاهده کند، نمونه آن را برای اطلاع از بدخیم یا خوش‌خیم‌بودن به آزمایشگاه می‌فرستد.
اگر پولیپ‌ها یک یا ۲ عدد با ابعاد کمتر از یک سانتی‌متر باشند، بیمار باید به‌مدت ۵ تا ۱۰ سال به‌صورت مکرر کلونوسکوپی انجام دهد.
درصورتی‌که پولیپ‌ها متعدد، با ابعاد بیشتر از یک سانتی‌متر، بدخیم و سرطانی باشند، پزشکان با توجه به سن و شرایط سلامتی بیمار برای کنترل یا برداشتن پولیپ‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند.
جمع‌بندی
دکتر کلونوسکوپی انجام کلونوسکوپی را برای افرادی که شکم‌درد مکرر، یبوست و اسهال مزمن و سابقه پولیپ معده دارند، تجویز می‌کنند.
با کلونوسکوپی می‌توان وضعیت روده، وجود هرگونه پولیپ، بافت غیرعادی و زائده را مشاهده کرد و با نمونه‌برداری از آن، سرطانی‌بودن یا سرطانی‌نبودن آن را تشخیص داد.
