نشانه‌های گردن درد که باید جدی گرفته شود
فتق دیسک گردن وضعیتی است که در نتیجه ساختاری به نام دیسک بین مهره‌ها ساختار و عملکرد طبیعی خود را از دست می‌دهد تا به اعصاب فشار وارد کند. این بیماری اغلب در دهه ۳۰ و ۴۰ زندگی رخ می‌دهد. ساختار فتق ممکن است بر طناب نخاعی یا ریشه عصبی خارج شده از نخاع فشار وارد کند و شکایاتی که ایجاد می‌کند ممکن است بر این اساس متفاوت باشد.
دلایل فتق دیسک گردن چیست؟
تعیین علت فتق دیسک گردن دشوار است. در حالی که فتق می‌تواند خود به خود در طول زمان و بدون هیچ ضربه‌ای رخ دهد، حوادث رانندگی، سقوط از ارتفاع، کار طولانی مدت با کامپیوتر، استفاده از تلفن همراه با گردن خم شده به جلو، استفاده از تلفن زیر سطح چشم، حرکات ناگهانی. حرکات اشتباه هنگام وزنه زدن نیز می‌تواند باعث مشکلات گردن شود. ممکن است باعث فتق شود.
علائم فتق دیسک گردن چیست؟
بیماران اغلب با شکایت از درد گردن و بازو با پزشک مشورت می‌کنند. قسمتی از دیسک که از داخل دیسک بیرون زده است، از کانال نخاعی به ریشه عصبی فشار وارد می‌کند و در نتیجه باعث درد در گردن و بازو می‌شود. این وضعیتی است که بر کیفیت زندگی تأثیر منفی می‌گذارد. جدای از این، ممکن است در اثر فشار روی اعصابی که به بازو می‌روند، ضعف و نقص حسی در بازو و دست وجود داشته باشد. اگر اقدامات احتیاطی انجام نشود و دیسک‌ها به نخاع فشار بی‌آورند، ممکن است عوارض جدی‌تری رخ دهد:
- تلو تلو خوردن هنگام راه رفتن و اختلال در وضعیت راه رفتن
- احساس شوک الکتریکی یا گزگز در سراسر بدن به سمت پاها
- کاهش مهارت‌های حرکتی ظریف در دست‌ها
- از دست دادن تعادل و هماهنگی
- از دست دادن حسی
- نازک شدن در بازو
چگونه فتق دیسک گردن را تشخیص دهیم؟
تشخیص فتق دیسک گردن معمولاً در نتیجه معاینه فیزیکی بیمارانی است که با درد مراجعه می‌کنند. زمان شروع درد، ماهیت آن و محل انتشار از جمله عواملی هستند که تشخیص را تسهیل می‌کنند. معاینه برای درک قدرت عضلانی، احساس و رفلکس در بازوها و دست‌ها نیز برای تشخیص قطعی ضروری است. اما از تکنیک‌های تصویربرداری نیز برای درک دقیق محل فشار یا وجود علت دیگری برای درد استفاده می‌شود. اشعه ایکس، میلوگرافی، توموگرافی کامپیوتری (CT) و MRI برای تشخیص قطعی فتق دیسک گردن استفاده می‌شود. در حالی که اشعه ایکس وضعیت عمومی ستون فقرات را نشان می‌دهد، فشارهای ناشی از ساختار ستون فقرات و آسیب شناسی استخوان را می‌توان در توموگرافی کامپیوتری تشخیص داد. از طریق MRI همچنین می‌توان تشخیص داد که کدام دیسک فشرده می‌شود، خرابی در ساختار دیسک و کدام اعصاب فشرده شده است. همچنین از روش EMG برای درک اینکه آیا اعصاب آسیب دیده است یا خیر استفاده می‌شود. به لطف جریان‌های الکتریکی کوچکی که به اعصاب ارسال می‌شود، با استفاده از این روش می‌توان آسیب به اعصاب را تشخیص داد.
روش‌های درمان فتق دیسک گردن چیست؟
فتق دیسک گردن اغلب می‌تواند بدون نیاز به مداخله جراحی بهبود یابد. داروهای ضد درد ضد التهابی، ورزش و تزریق استروئید اپیدورال برای کاهش ادم در درمان فتق دیسک گردن توصیه می‌شود. هدف در درمان فتق دیسک کاهش فشار مواد موجود در ساختار داخلی دیسک بر روی اعصاب و تسکین درد است. به این ترتیب کیفیت زندگی بیمار افزایش می‌یابد. در درمان فتق در وهله اول به بیمار توصیه می‌شود استراحت کند. می‌توان گفت یک یا دو روز استراحت و پرهیز از ورزش در این مدت برای تسکین درد ناحیه مفید است که روند بهبودی بیمار را نیز تسریع می‌کند. در برخی موارد استراحت در بستر نیز برای بیمار توصیه می‌شود.
با این حال، استراحت نباید بیش از یک یا دو روز طول بکشد، زیرا برای مدت طولانی بی‌حرکت ماندن ناحیه مضر است.
درمان دارویی
به غیر از روش‌های ذکر شده در بالا، اگر دردی وجود داشته باشد که زندگی روزمره را برای بیمار دشوار می‌کند. فرد، این وضعیت را می‌توان با داروهای مسکن تسکین داد. البته نباید بدون مشورت با پزشک به مدت طولانی از مسکن‌ها استفاده کرد و در این مرحله نباید فراموش کرد که مسکن‌ها خاصیت درمانی ندارند. داروهایی که در درمان دیسک گردن استفاده می‌شوند، گروهی از مسکن‌ها را نیز شامل می‌شود. پزشکان ممکن است شل کننده‌های عضلانی را در برخی موارد تجویز کنند. اگر درد شدید و مداوم وجود داشته باشد، ممکن است برای مدت کوتاهی به بیمار داروهای موثرتری داده شود. نباید فراموش کرد که مصرف طولانی مدت این گونه داروها عوارضی مانند بی خوابی، خونریزی معده و مشکلات کلیوی دارد. علاوه بر این، ممکن است بیمار قبل از شروع چنین داروهایی نیاز به آزمایش آلرژی داشته باشد.
سایر روش‌های درمانی
بخشی از درمان فتق دیسک گردن فیزیوتراپی است. فیزیوتراپی نوعی درمان است که شامل کاربردهای مختلفی است. در محدوده این درمان از روش‌هایی مانند تمرینات کششی، تمرینات قلبی انجام شده در وضعیت ثابت مانند دوچرخه ورزشی، ماساژ، سونوگرافی و تحریک الکتریکی عضلانی استفاده می‌شود، البته در مواردی که تسکین یا کاهش در وضعیت بیمار وجود نداشته باشد. علائم، گزینه‌های درمانی دیگری ممکن است در نظر گرفته شود. مهم‌ترین آن‌ها تزریق استروئید در اطراف ناحیه مشخص شده برای تسکین درد و ادم است. تزریق اپیدورال یکی از روش‌هایی است که برای دردهای شدید بازو استفاده می‌شود. این تزریق‌ها که خارج از نخاع یا اطراف ریشه‌های عصبی انجام می‌شوند، با استفاده از کورتیکواستروئیدها و بی‌حس کننده‌های موضعی انجام می‌شوند. برای به حداقل رساندن یا از بین بردن کامل علائم دیسک گردن ممکن است نیاز به تزریق‌های متعدد در تاریخ‌های مختلف باشد. هدف از تزریق کاهش ادم و التهاب در ناحیه است.
تنگی کانال نخاعی چیست؟
باریک شدن کانال که به آن تنگی کانال نخاعی نیز گفته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که فضای داخل ستون فقرات خیلی کوچک باشد. این شکاف باریک فضای در دسترس نخاع یا اعصاب عبوری از طناب نخاعی را باریک می‌کند. در نتیجه باریک شدن، شرایطی مانند فشردگی و تحریک در نخاع یا اعصاب ممکن است مشاهده شود. باریک شدن کانال اغلب در ناحیه کمر و گردن دیده می‌شود. افراد مبتلا به تنگی کانال نخاعی ممکن است علائمی مانند درد، گزگز و بی حسی را تجربه کنند. تنگ شدن کانال ممکن است در برخی افراد بدون علامت باشد. در بیماران مبتلا به علائم، علائم ممکن است در طول زمان بدتر شوند.
تنگی کانال نخاعی وضعیتی است که ممکن است در هر فردی رخ دهد. در حالی که می‌تواند در برخی افراد مادرزادی باشد، در بیماران جوانی که در اثر تصادف دچار آسیب نخاعی شده‌اند نیز دیده می‌شود. یکی از شایع‌ترین علل باریک شدن کانال، تغییراتی مانند ساییدگی و پارگی در ستون فقرات ناشی از آرتریت (بیماری مفاصل) است. با افزایش سن، آسیب یا ساییدگی ممکن است به طور طبیعی در مفاصل رخ دهد. استئوآرتریت، همچنین به عنوان آرتریت شناخته می‌شود، یکی دیگر از علل شایع تنگی ستون فقرات است. بسته به محل و شدت تنگی نخاعی، ممکن است درد، ضعف و سوزن سوزن شدن در بازوها، پاها، دست‌ها و پاهای خود به خصوص در ناحیه گردن و پشت احساس کنید.
علائم تنگی کانال نخاعی چیست؟
تنگی کانال نخاعی اغلب علائمی ایجاد نمی‌کند. افزایش فشار ناشی از باریک شدن ممکن است علائمی ایجاد کند. در بیشتر افراد، علائم به تدریج ایجاد می‌شود و با گذشت زمان بدتر می‌شود. در برخی افراد ممکن است هیچ علامتی مشاهده نشود. علائم تنگی ستون فقرات بسته به اینکه کدام قسمت از ستون فقرات تحت تاثیر قرار گرفته ممکن است متفاوت باشد. در تنگی کانال نخاعی که در ناحیه کمر رخ می‌دهد. علائمی که در نتیجه تنگی نخاعی که در گردن ایجاد می‌شوند،عبارتند از:
- درد در گردن
- سوزن سوزن شدن یا بی حسی که از بازوها به دست‌ها سرایت می‌کند
- ضعف در دست‌ها، بازوها و انگشتان
- مشکلات تعادل و راه رفتن ممکن است رخ دهد.
علائم اغلب با راه رفتن یا ایستادن بدتر می‌شود. کشش کمر و گردن ممکن است به تسکین علائم کمک کند.
تنگی کانال چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک ابتدا برای تشخیص تنگی کانال شما را معاینه فیزیکی می‌کند. در طول این معاینه، در حالی که از شما سوالاتی در مورد شکایات و سابقه پزشکی شما می‌پرسد، ممکن است قسمت‌های مختلف ستون فقرات شما را نیز فشار دهد یا از شما بخواهد که در جهات مختلف خم شوید تا متوجه شود آیا در ستون فقرات شما درد وجود دارد یا خیر. جدای از این موارد، ممکن است پزشک شما را مجبور به انجام برخی حرکات برای بررسی تعادل و قدرت بازو کند. پس از اتمام معاینه فیزیکی، پزشک برای تشخیص دقیق‌تر از آزمایش‌های تصویربرداری استفاده می‌کند. این آزمایش‌های تصویربرداری عبارتند از:
- اشعه ایکس: تغییرات استخوانی که باعث کوچک شدن کانال نخاع می‌شود را می‌توان با عکس برداری مشاهده کرد. این روش شامل مقدار کمی تابش است.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): می‌توان تصاویر دقیق عرضی از ستون فقرات به دست آورد.
- توموگرافی کامپیوتری (CT): سیتی اسکن در مواردی که ام آر آی انجام نمی‌شود ترجیح داده می‌شود.
روش‌های درمانی تنگی کانال نخاعی گردن
گزینه‌های درمانی متعددی برای تنگی کانال نخاعی گردن وجود دارد و این گزینه‌ها به روش‌های جراحی و روش‌های غیرجراحی تقسیم می‌شوند. درمان تنگی کانال نخاعی ممکن است بسته به عوامل زیادی از جمله محل تنگی، منبع علائم، شدت علائم و سابقه سلامتی فرد متفاوت باشد. افرادی که علائم خفیف دارند معمولا ابتدا با دارو درمان می‌شوند. در مواردی که به تدریج بدتر می‌شوند، فیزیوتراپی و جراحی ممکن است به عنوان آخرین مرحله توصیه شود.
روش‌های جراحی
از آنجایی که ستون فقرات ساختاری حساس است، روش‌های جراحی آخرین روش ارجح در درمان تنگی نخاع هستند. در اکثر بیماران تنگی کانال نخاعی، درمان بدون نیاز به جراحی قابل انجام است. انواع جراحی تنگی نخاع گردن عبارتند از:
لامینکتومی: در این جراحی که قسمت پشتی استخوان آسیب دیده ستون فقرات (لامینا) برداشته می‌شود، فضای بیشتری ایجاد می‌شود و فشار روی اعصاب کاهش می‌یابد.
لامینوپلاستی: این روش را فقط می‌توان برای استخوان‌های ستون فقرات گردنی انجام داد. سعی می‌شود با برداشتن بخشی از لایه، فضای بزرگ‌تری ایجاد شود.
مدت زمان جراحی تنگی نخاع گردن بسته به پیچیدگی روش متفاوت است. مانند تمام جراحی‌ها، این جراحی ممکن است خطراتی را به همراه داشته باشد. آسیب عصبی، عدم التیام استخوان پس از جراحی، عفونت و پارگی غشا برخی از این خطرات هستند. پس از اتمام جراحی، روند بهبودی شما آغاز می‌شود. اگرچه این روند بسته به پیچیدگی جراحی یا وضعیت سلامتی شما متفاوت است، ممکن است حداقل ۳ ماه طول بکشد.
روش‌های غیر جراحی درمان تنگی کانال نخاعی گردن
اگر علائم خفیف تنگی کانال نخاعی را احساس می‌کنید، می‌توانید روش‌های شناخته شده برای تسکین علائم را قبل از گزینه‌های درمانی پزشکی امتحان کنید. این روش‌ها عبارتند از:
اعمال گرما
اعمال گرما در ناحیه دردناک می‌تواند به ویژه در درمان تنگی ستون فقرات ناشی از آرتروز موثر باشد. استفاده از گرما با افزایش جریان خون به شل شدن ماهیچه‌ها و آرامش مفاصل کمک می‌کند.
استفاده از سرما
اگر اعمال گرما باعث تسکین علائم نشد، می‌توانید استفاده از سرما را امتحان کنید. یخ در کاهش تورم و التهاب موثر است. می‌توانید آن را تا ۲۰ دقیقه روی ناحیه دردناک بمالید.
فعالیت بدنی
برای کاهش علائمی مانند ضعف و مشکل در حفظ تعادل و حمایت از ستون فقرات می‌توانید از برنامه ورزشی توصیه شده توسط پزشک پیروی کنید.
اگر مشکل یا علائمی دارید که با این روش‌ها برطرف نمی‌شود، پزشک در این مرحله به شما اطلاع می‌دهد و روش‌های درمانی غیر جراحی را اعمال می کند. این روش‌ها عبارتند از:
- داروی خوراکی: اولین روشی که پزشک معمولاً از آن استفاده می‌کند، دارو است. هدف داروها کاهش درد با تسکین التهاب است.
- فیزیوتراپی: درمانی که به شما کمک می‌کند قدرت و تعادل را به دست آورید و انعطاف پذیری را با کمک فیزیوتراپیست افزایش دهید.
- تزریق استروئید: این تزریق در نزدیکی فضای ستون فقرات با هدف کاهش علائمی مانند درد و التهاب انجام می‌شود. با این حال، می‌توان آن را در تعداد محدودی انجام داد زیرا ممکن است در دراز مدت باعث ضعیف شدن بافت شود.
- روش رفع فشار: در درمان تنگی نخاعی ناشی از ضخیم شدن ارجح است. این یک روش سرپایی است. یک برش کوچک ایجاد می‌شود و با ابزارهای ویژه، جراح شما مقداری از بافت ضخیم شده را برمی‌دارد. این روشی است که نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد.
تنگی کانال نخاعی که به باریک شدن فضاهای ستون فقرات معروف است، یک بیماری قابل درمان است. توصیه می‌کنیم در صورت داشتن هر یک از علائم گفته شده، به پزشک متخصص مراجعه کنید تا بهترین درمان را دریافت کنید!
