پرکاربردترین لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی
اگر از پژوهشگران یا کارشناسان حوزه علوم آزمایشگاهی باشید، لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی از دوستان صمیمی شما هستند؛ همان لوازمی که از اولین ساعات ورودتان به لابراتوار همراه شما هستند، تا لحظه خروج و اتمام کار. لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی جزو پرکاربردترین ابزارهای مصرفی هر آزمایشگاهی هستند و بیش از همه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
موضوعی که در این مطلب تصمیم داریم به آن بپردازیم، معرفی پرکاربردترین لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی است. اگر به‌تازگی می‌خواهید در آزمایشگاه مشغول به کار شوید، مطالب این مقاله می‌تواند در آشنایی بهتر شما با این وسائل کمک کننده باشد. پس پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
اهمیت و مزایای لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی
پیش از اینکه به معرفی پرکاربردترین لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی بپردازیم، می‌خواهیم مروری داشته باشیم بر دلیل اهمیت و کاربرد این لوازم در لابراتوارها. اغلب لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی از جنس بوروسیلیکات هستند. لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی به‌طور معمول از جنس سدیم، آلومینیوم بوروسیلیکات همراه دی اکسید سیلیکون اضافه هستند. این نوع شیشه آلات آزمایشگاهی دارای مقاومت حرارتی، فیزیکی و شیمیایی قابل قبولی هستند و در مقابل خوردگی هم مقاومت دارند.
ظروف شیشه‌ای در برابر گازهای جوی نفوذ ناپذیر هستند و از تخریب مواد اکسیداتیو جلوگیری می‌کنند. وضوح بالای آنها، امکان مشاهده محتوا و ضبط دقیق حجم‌ها را فراهم می‌کند؛ به علاوه پس از تمیز شدن، مجدداً قابل استفاده هستند. بنابراین بی دلیل نیست که سالهاست جایگزین ظروف سرامیکی و پلاستیکی شده‌اند. فقط موضوعی وجود دارد که در خرید لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی باید به آن دقت کنید؛ این موضوع رنگ این شیشه هاست. اگر با موادی کار می‌کنید که به نور حساس هستند یا ناپایدارند، باید به‌جای ظروف شفاف، به سراغ ظروف تیره یا مات بروید.
آشنایی با انواع شیشه‌های آزمایشگاهی و کاربرد آنها
اکنون که با اهمیت و مزایای استفاده از شیشه‌های آزمایشگاهی آشنا شدید، نوبت به معرفی پرکاربردترین آنها می‌رسد. همچنان با ما همراه باشید تا با این لوازم آشنا شویم:
- بالن ژوژه یا بالن حجمی
بالن ژوژه یا بالن‌های حجمی، دسته‌ای از بالن‌های آزمایشگاهی هستند که در ساخت محلول‌هایی با غلظت معین و نگهداری یک حجم دقیق در یک درجه حرارت خاص آزمایشگاهی، استفاده می‌شوند. این بالن‌ها معمولاً گلابی شکل با انتهایی تخت هستند و از شیشه‌های رنگی و شفاف یا پلاستیک ساخته می‌شوند. بالن ژوژه آزمایشگاهی، دارای یک گردن بلند است که روی آن با خطوط باریکی نشانه گذاری شده است.
بالن‌های حجمی دقت بالایی دارند و در حجم سنجی محلول‌های حساس به کار می‌روند. برای بالن ژوژه در پوش پلاستیکی طراحی شده، تا بتوانیم در هنگام محلول سازی آن را براحتی تکان دهیم و محلول را به‌طور یکنواخت مخلوط کنیم. شیمیبیو یکی از وبسایت های آنلاین فروش این نوع بالن هاست.
- ارلن یا ارلن مایر
ارلن مایر یکی از لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی است که اتفاقاً خیلی هم پرکاربرد است. ارلن به‌صورت یک مخروط ساده و مدرج طراحی شده است. این ظروف شیشه‌ای از جنس شیشه بروسیلیکات ساخته شده‌اند، که آنها را در برابر حرارت و فعل و انفعالات شیمیایی مقاوم می‌کند.
مدل مدرج ارلن برای برداشتن حجم معینی از مایع یا تعیین تقریبی حجم آن به کار می‌رود. ولی مدل ساده آن برای انجام کارهای عمومی مانند گرم کردن، مخلوط کردن و نگهداری مایعات، به‌عنوان جمع کننده محصول تقطیر در عمل تقطیر و جمع کننده مایع خارج شده از قیف جدا کننده در هنگام عمل استخراج استفاده می‌شود. ارلن مایع انواع مختلفی دارد که بد نیست با آنها هم آشنا شویم:
- ارلن در پیچ دار؛ کاربرد در برای کشت و نگهداری مواد
- ارلن دهانه گشاد؛ کاربرد در جوشاندن مایعات، جداسازی و به حجم رساندن
- ارلن دهانه تنگ؛ کاربرد در تیتراسیون و تبلور مجدد
- ارلن خلأ یا تخلیه یا بالن بوخ نر؛ کاربرد در تهیه‌ی گاز یا بخار و فیلتر کردن
- بورت آزمایشگاهی
یکی دیگر از پرکاربردترین شیشه‌های آزمایشگاهی، بورت است. بورت دارای دو نوع ساده و اتوماتیک طراحی شده و در آزمایشگاه‌های تخصصی شیمی تجزیه، برای تیتراسیون مورد استفاده قرار می‌گیرد. بورت ها به شکل لوله‌ای مدرج هستند که از شیشه بروسیلیکات ساخته می‌شوند. درجه بندی آنها برعکس است؛ یعنی صفر آنها در بالا قرار می‌گیرد. در نوک این وسیله یک متوقف کننده و یک شیر کنترل جریان محلول تعبیه شده است.
از بورت ساده برای ریختن حجم معینی از یک مایع درون یک ظرف دیگر استفاده می‌شود و دقت اندازه گیری آن بسیار بالاست. بورت اتوماتیک دارای یک مخزنی است، که به استوانه مدرج متصل شده و محلول از طریق این مخزن به داخل استوانه راه می‌یابد. کاربرد این مدل بورت در اندازه گیری حجم مایعات یا تیتراسیون است.
- پیپت آزمایشگاهی
پیپت ها معمولا در آزمایشگاه‌های شیمی، بیولوژی و لابراتوارهای دارویی، برای اندازه گیری و انتقال حجم مشخصی از مایعات یا توزیع کننده‌ی محیط مورد استفاده قرار می‌گیرد. پیپت ها هم مانند سایر لوازم شیشه‌ای، از شیشه بروسیلیکات و در دو مدل پیپت حباب دار و پیپت مدرج ساخته شده‌اند.
پیپت حبابدار، یک حباب متصل به میله‌ای باریک و بلند است که روی بدنه آن مدرج است. از این محصول برای اندازه گیری حجم معینی از یک محلول استفاده می‌شود. پیپت حبابدار دقت فوق العاده بالایی دارد و در حجم‌های ۱۰، ۲۵ و ۵۰ میلی لیتری ساخته شده است. پیپت مدرج یا ساده، یک لوله شیشه‌ای صاف با انتهایی نازک است. بدنه این مدل پیپت، بر حسب حجم‌های مختلف مدرج شده، ولی دقت اندازه گیری آن از پیپت های حبابدار کمتر است. با بیشتر شدن حجم پیپت های مدرج دقت آنها کمتر هم می شود.
- بشر آزمایشگاهی
بشر یکی دیگر از پرکاربردترین شیشه‌های آزمایشگاهی است. از بشرها برای نگهداری پودر و مایعات، مخلوط کردن و گرم کردن مایعات استفاده می‌شود. این ظروف، به شکل استوانه‌ای با کف تخت طراحی شده و مدرج هستند. لبه‌ی بشر دارای یک مجرای آبریز است که همین امر انتقال مواد و مایعات به ظروف دیگر را تسهیل می‌کند. بشرهای شیشه‌ای در اندازه‌های مختلف از یک میلی لیتر تا چند لیتر ساخته شده‌اند.
- قیف‌های آزمایشگاهی
از قیف‌ها برای ریختن مایعات داخل ظروف یا در ست‌های فیلتراسیون استفاده می‌شود. قیف ها مخروطی شکل با قسمت انتهایی به شکل لوله هستند و اندازه‌های مختلفی دارند.
لوازم شیشه‌ای آزمایشگاهی از کجا بخریم؟
به یاد داشته باشید، فارغ از اینکه لوازم شیشه‌ای را برای چه مصارفی خریداری می‌کنید، باید از کیفیت بالایی برخوردار باشند؛ در غیر این صورت، هیچ فایده‌ای برای شما نخواهد داشت و چه بسا باعث بروز حادثه یا آسیب جدی نیز بشوند. در این مورد پیشنهاد ما این است که از لوازم برند و دارای استانداردهای بین المللی استفاده کنید. شیمیبیویکی از آن فروشگاه‌های معتبر و قابل اعتمادی است، که برای خرید آنلاین این لوازم می‌توانید روی آنها حساب کنید.
