سرطان مثانه : علائم، تشخیص و روش های درمان آن

سعید کرامت۲۳ خرداد, ۱۳۹۸آخرین بروزرسانی: ۲۳ خرداد, ۱۳۹۸

زمان تقریبی مطالعه 6 دقیقه

مثانه یک کسیه انعطاف پذیر و تو خالی در لگن شماست، مهمترین کار مثانه ذخیر ادرار قبل از تخلیه آن است، کلیه ها ادرار را تولید می کنند و از طریق میزنای آن را به داخل مثانه می ریزند و سپس با انقباض عضلات مثانه از طریق مجرای ادراری تخلیه می گردد.

هنگامی که سلول های مثانه به طور غیرطبیعی رشد می کنند سرطان مثانه ایجاد می گردد. با گذشت زمان تمور شکل می گیرد این تمورها در صورت درمان نشدن به سایر اعضای بدن گسترش می یابد. در موارد شدیدتر می تواند به قسمت های دور بدن از جمله استخوان ها،ریه ها و یا کبد شما گسترش یابد.

[su_highlight background=”#d6ffba”]سرطان مثانه نادر است و تنها ۵ درصد از سرطان های جدید در ایالات متحده را تشکیل می دهد.[/su_highlight]

سرطان مثانه یا (Bladder cancer) معمولا در افراد با سنین بالا به وجود می آید، اگر چه ممکن است در هر سنی اتفاق بیافتد. از هر ۱۰ سرطان مثانه ۷ مورد آن در مراحل اولیه که قابل درمان است، تشخیص داده می شوند.

علل سرطان مثانه

یک فرد سیگاری ۵۰ برابر شانس بیشتری برای ابتلا به سرطان مثانه دارد.
سرطان مثانه، بیشتر در مردان سفیدپوست بالای ۴۰ سال دیده می شود. وجود سابقه سرطان مثانه یا مجاری ادراری در خانواده‌ی نزدیک، احتمال ابتلا سایر اعضا را تشدید می‌کند.
شغل هایی که با مواد شیمیایی سرو کار دارند. افرادی که در آزمایشگاه ها کار می کنند و یا افرادی که در قسمت های نفتی شرکت نفت کار می کنند، بیشتر در معرض ابتلا به کانسر مثانه قرار دارند.
در صورتیکه عفونت مثانه عود کند یا عامل دیگری در دراز مدت باعث تحریک مثانه شود، احتمال ابتلا به کانسر مثانه افزایش میابد.
اگر بیشتر از یک سال است که داروی پیگلیتازون (اکتوز) را مصرف می کنید، متأسفانه در خطر بیماری کانسر مثانه قرار دارید. سایر داروهای دیابت نیز که حاوی این ماده‌ی دارویی می باشند، خطر ابتلا به کانسر مثانه را افزایش می دهند.
اگر ناحیه‌ی لگن شما تحت پرتودرمانی قرار گرفته است، امکان بروز کنسر بلیدر یا سرطان مثانه در شما زیاد است. شیمی‌درمانی و مصرف داروهای سیکلوفسفامید نیز ممکن است موجب ایجاد سرطان در مثانه شوند.
انگل شیستوزوما، باعث ایجاد سرطان در مثانه می شود.

علائم سرطان مثانه

ادرار خونی که به دو صورت دیده می شود: یا فرد از ادرار خونی و دفع لخته خون شکایت دارد یا در آزمایش ادرار، خون گزارش می شود. از هر ۱۰ نفر مبتلا به سرطان مثانه ۸ نفر ادرار خونی دارند. ادرار خونی معمولاً بدون درد است.
ادرار دردناک یا سوزش ادرار
گاهی تکرر ادرار
عفونت های ادراری
اگر تومور از مثانه خارج شده باشد، بیمار ممکن است از درد پشت اطراف مثانه شکایت داشته باشد.
ورم اندام تحتانی
کاهش وزن
کم خونی
توده در لگن
درد مقعد و لگن

علائمی که ممکن است نشان دهنده ی سرطان پیشرفته ی مثانه باشند:

درد در قسمت پایین پشت و در اطراف کلیه ها (درد پهلو)
تورم در قسمت های پایین پاها
رشد در لگن و در نزدیکی مثانه (توده ی لگنی)

سایر علائمی که ممکن است در هنگام گسترش سرطان مثانه ایجاد شوند:

کاهش وزن
استخوان درد و یا درد در مقعد، و یا محدوده ی لگن
کم خونی

علائم سرطان مثانه در مردان

در ایران مردان بیشتر از زنان به سرطان مثانه دچار می شوند اگر سرطان مثانه در مراحل اولیه تشخیص داده شود و فرم پیشرفته نباشد اورگانها را گرفتار (متاستاز) نکرده باشد به صورت:

سوزش ادرار
ادرار خونی
تکرر ادرار

می باشد و اگر نوع دوم سرطان مثانه که ممکن است استخوانها ، کبد و یا ریه را گرفتار کرده باشد علائم ریوی ، کبدی و درد استخوانی می باشد.

علائم سرطان مثانه در زنان

بطور شایع و بیشتر سرطان مثانه در دو طرف جدار مثانه بوجود می آید و محل شایع دیگری که سرطان بوجود می آید ، کف مثانه می باشد در نوع اول علائم سرطان مثانه بیشتر ادرار خونی و دفع لخته می باشد و چنانچه تومور نزدیک سوراخ مثانه ایجاد شده باشد باعث کاهش فشار ادرار ، تکرر ادرار ، سوزش ادرار و احتباس ادراری می باشد.

انواع سرطان مثانه

۳ نوع سرطان در مثانه وجود دارد. شایع ترین نوع سرطان مثانه، نوع ترانزیشنال (Transitional Cell Carcinoma) می باشد که در حدود ۹۲ درصد سرطان های مثانه را تشکیل می دهند.

بیشتر بخوانید : همه چیز درباره سرطان : علت و روشهای درمان سرطان

ترانزیشنال: سرطانی است که در سلول‌های موجود در درونی‌ترین لایۀ پوشش دستگاه ادراری مربوط به مثانه ایجاد می‌شود. بیش‌تر سرطان‌های مثانه در این سلول‌های ارتجاعی ایجاد می‌شوند.

دو نوع سرطان دیگر مثانه آدنوکار سینوما و اسکاموس هستند که تومورهای بسیار بدخیم هستند و بعد از درمان بیمار طول عمر زیادی نخواهد داشت.

نوع اول سرطان مثانه خود به دو دسته تقسیم می گردد. دسته اول که ۷۰ تا ۸۰ درصد تومورهای مثانه را تشکیل می دهند، تومورهایی هستند که از نظر درجه یا گرید به داخل مثانه نفوذپذیری ندارند و این نوع سرطان ها را سرطان های سطحی می گویند. دسته دوم سرطان هایی هستند که درجه و یا گرید آنها بالا بوده و به داخل مثانه نفوذ کرده اند.

[su_note note_color=”#ee968e” radius=”12″]آیا سرطان مثانه کشنده است ؟
۱۵۰ نوع سرطان در بدن انشان وجود دارد. هر سرطانی که در مرحله پیشرفته تشخیص داده شود، بیمار طول عمر چندانی نخواهد داشت و منجر به مرگ می شود. سرطان مثانه به ۲ فرم دیده می شود.نوع اول کشنده نبوده و نوع دوم که سرطان از مثانه خارج شده و اورگانها را گرفتار کرده باشد باعث می شود طول عمر کاهش یابد و بعد از حداکثر ۲ سال منجر به مرگ می شود.[/su_note]

نحوه تشخیص سرطان مثانه

آزمایش ادرار
معاینه فیزیکی که در آن به کمک انگشت، ناحیه مقعد و یا واژن مورد بررسی قرار گرفته و وجود هرگونه توده غیر طبیعی تشخیص داده می شود.
سیستوسکوپی که در آن دوربین کوچکی از طریق میزراه وارد مثانه میشود و پزشک می تواند توسط آن وجود هر گونه بدخیمی را مشاهده کند.
بیوپسی که در آن، از بافت دیواره مثانه از طریق وارد کردن لوله ای کوچک به داخل میزراه، نمونه برداری میشود.
سی تی اسکن
عکس برداری از مثانه بوسیله ی تزریق ماده حاجب
ایکس ری

درمان سرطان مثانه

درمان سرطان های شایع سطحی مثانه

برای تشخیص این نوع از کانسر مثانه از سیستوسکوپی استفاده می شود. این نوع سرطان ممکن است یک عدد یا چند عدد باشد. پس از تشخیص، یک دستگاه مخصوص را وارد مثانه کرده و سرطان را خارج می کنیم.

پس از خارج کردن سرطان، شیمی درمانی داخل مثانه ای هفته ای یک بار با ب ث ژ بمدت ۶ هفته باید صورت گیرد.

این سرطان ها بعد از عمل شانس عود دارند، لذا باید هر سه ماه یکبار به مدت ۲ سال، مثانه را با دستگاه برای تشخیص عود سرطان بررسی کنیم و پس از ۲ سال هر ۶ ماه یکبار به مدت ۵ سال مثانه را مورد بررسی قرار دهیم. اخیراً برای جلوگیری از عود سرطان داروی ب ث ژ را برای چند ماه ادامه می دهیم.

[su_note note_color=”#e4f5b9″ radius=”12″]آیا سرطان مثانه قابل درمان است؟
سرطان مثانه یکی از سرطان های سیستم دستگاه ادراری است، که اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود. درمان آن صد درصد است اگر سرطان پیشرفته باشد درمان سرطان رضایت بخش نمی باشد و طول عمر چند ساله با شیمی درمانی امکان پذیر است . وقتی پیشرفته باشد سرطان از مثانه خارج می شود و و به ترتیب استخوانها، کبد و ریه را گرفتار می کنند و طول عمر زیادی ندارد.[/su_note]

درمان سرطان های غیر سطحی و نفوذ پذیر در عضله مثانه

این سرطان ها بر خلاف سرطان های قبلی، بزرگتر و قسمت وسیعی از مثانه را گرفتار می کنند و سرطان به داخل عضله مثانه پیشرفت می کند. برای تشخیص این نوع از سرطان مثانه، از سیستوسکوپی استفاده می شود و باید سرطان با دستگاه کاملاً خارج شود و با دستگاه قسمتی از عضله مثانه را هم خارج می کنیم تا مشخص شود تا چه مقدار از دیواره ی مثانه گرفتار سرطان شده است.

این سرطان به علت درجه و گرید بالا و گرفتاری عضله مثانه، درمان آن خارج کردن مثانه و پروستات و درست کردن مثانه از روده کوچک است به این صورت که انتهای مثانه مصنوعی را به جدار پوست شکم وصل می کنیم.

[su_note note_color=”#b9f5e1″ radius=”12″]درمان گیاهی درد مثانه شایع ترین علت درد مثانه که همراه با تکرر ادرار می باشد.، التهاب و عفونت مثانه می باشد که در دو حالت تحویز داروی آنتی بیوتیک و داروی ضد درد ضرویی می باشد. در حال حاضر هیچ دارویی گیاهی برای درد مثانه وجود ندارد و کاربردی ندارد[/su_note]

نحوه پیگیری پس از درمان سرطان مثانه

بیماران باید سه ماه یکبار برای سال اول، شش ماه یکبار سال دوم و سپس سالانه سیستوسکوپی و بررسی سیتولوژی شوند تا عود احتمالی تومور مشخص و درمان شود. ممکن است احتیاج به شیمی درمانی یا اشعه درمانی باشد. به دلیل احتمال زیاد عود سرطان مثانه انجام سیستوسکوپی کنترل ضروری است.