علائم پوکی استخوان و ارتباط آن با یائسگی
پوکی استخوان بعد از یائسگی یکی از شایعترین مشکلات در زنان بهویژه زنان آسیایی است. عارضه پوکی استخوان بسیار جدی است و نظیر بیماریهای قلبی و عروقی میبایست برای آن اهمیت قائل شده و به درمان آن پرداخت.
پوکی استخوان سبب کاهش توده و تراکم استخوانی میشود. این کاهش احتمال شکستگی استخوان را افزایش داده و درصورتیکه استخوان در معرض فشار قرار گیرد بهراحتی شکسته میشود و مقاومتی از خود نشان نخواهد داد.
در این مقاله سعی داریم به ارتباط بین علائم پوکی استخوان و یائسگی و بررسی روشهایی در خصوص کاهش پوکی استخوان که منجر به تحلیل استخوانها میشود بپردازیم.
پوکی استخوان را با عنوان استخوان متخلخل یا Porous bone نیز میشناسند. این عارضه سبب تضعیف استخوانها شده و احتمال شکستگی ناگهانی و غیرمنتظره استخوانها را افزایش میدهد و سبب کاهش توده و تراکم استخوانها میشود. خطر پوکی استخوان در زنان بهویژه زنانی که سن بالایی داشته و به دوران یائسگی رسیدهاند بیشتر است.
یائسگی پدیدهای فیزیولوژیکی طبیعی و ناشی از نارسایی تخمدان است. عملکرد تخمدان با افزایش سن کاهش مییابد و با شروع دوران یائسگی نیز هورمون استروژن کاهش خواهد یافت.
در دوران یائسگی زنان علائمی مانند گرفتگی، تعریق شبانه، خشکی واژن را از خود نشان میدهند. اما مهمترین عارضه در زنان یائسه پوکی استخوان است که بهشدت با سبک زندگی آنها مرتبط است.
دکتر ناندا راجانیش، جراح عمومی لاپاراسکوپی در بیمارستان آپولو اسپکترا در بنگلور هند، در مصاحبه با HT Lifestyle بیان میدارد که پوکی استخوان با کمشدن تراکم استخوان و زوال بافت استخوانی منجر به شکنندگی در استخوانها میشود. این عارضه اغلب در زنان بعد از گذشت ۱۰ تا ۱۵ سال بعد از دوران یائسگی رخ میدهد.
بعد از ابتلا به عارضه پوکی استخوان احتمال شکستگی در نواحی شامل ستون فقرات، لگن، مچ دست، بازو و دندهها بیشتر خواهد بود. گاهی اوقات برخی افراد از پوکی استخوان خودآگاهی ندارند تا اینکه تحتفشار یا افتادن ناگهانی دچار شکستگی استخوان شوند. پوکی استخوان سبب کمردرد شدید، تغییر شکل ستون فقرات به حالت خمیده و … میشود.
مدیریت عارضه پوکی استخوان در زنان بعد از دوران یائسگی
یکی از روشهای درمانی پوکی استخوان استفاده از هورموندرمانی است. در این درمان کمترین دوز مورد نیاز هورمون استروژن برای جلوگیری از تحلیل استخوان مورداستفاده قرار میگیرد.
پوکی استخوان در زنان اغلب در سنین در حدود ۶۰ سالگی و یا در زنانی که حدود ۱۰ سال از دوران یائسگی آنها گذشته است رخ میدهد. از جمله داروهای مورد استفاده در هورموندرمانی میتوان به بیس فسفونات ها، آلندرونات، تعدیلکنندههای گیرنده استروژن یا ریزندرونات و رالوکسیفن نوترکیب هورمون پاراتیروئید انسانی آبالوپاراتید و تزریق تری پاراتید اشاره کرد.
استفاده از دنوزوماب (آنتیبادی مونوکلونال که از تجزیه استخوان جلوگیری میکند)، مکمل کلسیم و ویتامین D بهعنوان مکملهایی است که برای مقابله با پوکی استخوان میبایست مورداستفاده قرار گیرد.
در پیشگرفتن سبک زندگی مناسب نظیر انجام ورزشهایی مانند پیادهروی، بالارفتن از پله و دویدن نیز بهمنظور مقابله با پوکی استخوان مؤثر است. انجام ۳۰ دقیقه ورزش روزانه ۳ تا ۴ هفته در روز و استفاده از رژیم غذایی سالم نیز سبب حفظ و افزایش توده استخوانی میشود.
استفاده از غذاهایی سرشار از کلسیم مانند شیر، ماهی، سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج و … ترک استعمال سیگار و مصرف الکل و مراقبت همگی از عواملی هستند که میتوانند از پوکی استخوان جلوگیری کنند.
دکتر واناجاشیو کومار، از مشاوران ارشد واحد زنان و زایمان در بیمارستان پارک کومارا بنگلور کشور هند توصیه میکند که استفاده از ویتامین D، مصرف میزان کلسیم کافی و مورد نیاز، رژیم غذایی درست، ورزشکردن، دوری از استعمال سیگار و مصرف الکل و داشتن سبک زندگی سالم از ابتلا به عارضه پوکی استخوان جلوگیری کنیم.
اغلب زنان مسن و یائسه، افرادی که به طور خانوادگی سابقه پوکی استخوان دارند، زنانی که بسیار لاغراندام هستند و زنانی که از داروهای استروئیدی استفاده میکنند، بیش از دیگران در معرض پوکی استخوان قرار دارند.
دکتر کومار توصیه میکند که بهرهمندی از رژیم غذایی متعادل سرساز از کلسیم و مواد معدنی، استفاده از آلو، بهرهمندی از محصولات لبنی کمچربی نظیر شیر و ماست، استفاده از مکمل ویتامین D، استفاده از انواع مختلف لوبیا در غذای روزانه به دلیل داشتن مس، منیزیم و مواد معدنی، مصرف کلم، کلم بروکلی، مصرف انواع ماهی و استفاده از سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج در وعدههای غذایی روزانه میتواند به جلوگیری از عارضه پوکی استخوان کمک کند.
بهرهمندی از نور خورشید، ورزشی که تمامی استخوانها و مفاصل را درگیر و تقویت میکند نیز در مقابله با این عارضه مفید است. استفاده از داروهای استروژن دار اگرچه تا حدی با پوکی استخوان مقابله میکنند اما مصرف چنین داروهایی از شکستگی لگن جلوگیری نکرده و احتمال لختهشدن خون را بالا میبرد، بنابراین مصرف چنین داروهایی چندان توصیه نمیشود.
کلسی هیل ایکس مارت
بهمنظور مقابله با پوکی استخوان در کنار تمامی موارد یاد شده نظیر سبک زندگی مناسب، دوری از استعمال سیگار و مصرف الکل، رژیم غذایی سرشار از ویتامینها و مواد معدنی مناسب، استفاده از کلسیم و ویتامین D در مواد غذایی مورداستفاده، ورزشکردن و … استفاده از مکملهایی که به طور مستقیم به مقابله با عارضه پوکی استخوان میپردازند، نظیر مکمل کلسی هیل ایکس مارت بسیار مؤثر است.
مکمل کلسی هیل با در اختیار داشتن مقدار کلسیم کافی از خطر ابتلا به پوکی استخوان جلوگیری کرده و سبب افزایش استحکام استخوانها شده و از شکستگی آنها جلوگیری میکند.
ویتامین K از دیگر مواد موجود در مکمل کلسی هیل است. این ویتامین نیز در سلامت استخوانها مفید است و سبب بهبود تراکم استخوانی شده و ترمیم و بازسازی استخوانهای ضعیف و آسیبدیده را تسریع میکند.
دیگر ویتامین موجود در کلسی هیل ویتامین D است. اگرچه میتوان این ویتامین را تا حدی از نور خورشید تأمین کرد اما استفاده از مکمل کلسی هیل ایکس مارت به بدن در جذب هرچه بهتر کلسیم کمک کرده و از ضعف عضلانی خواهد کاست. ویتامین E نیز ویتامینی ضدالتهابی و ضد پوکی استخوان است که در جلوگیری از تحلیل استخوانها، غضروفها و پوکی استخوان نقش دارد.
شرکت نیکان فارمد مهر
شرکت نیکان فارمد مهر از جمله شرکتهایی است که از سال ۱۳۹۳ تا کنون در زمینه واردات مکملهای غذایی و دارویی از کشورهای انگلستان، چک و سوییس فعال است.
این شرکت در حوزه محصولات مراقبت پوست، مو، سلامت بانوان و آقایان، سلامتی عمومی، استخوان و عضلات، ورزش، سلامت کودکان و … باکیفیتترین محصولات را همراه با تأییدیه شرکتهای بزرگ و به نام سوییسی روانه بازار کرده است.